De mempool is in korte tijd van heel vol naar bijna leeg gegaan. Is dat een teken van zwakte voor bitcoin, en een aanwijzing voor minder gebruik en interesse in bitcoin, en daarmee een verklaring voor uitblijvende koersstijgingen?


Samenvatting

  • Voor het eerst sinds 15 december 2020 is de mempool bijna leeg, is dat een teken van zwakte van bitcoin?
  • Nee, de reden is dat Bitcoin tijdelijk meer capaciteit heeft, en dat daarom de omvang van de mempool daalt.
  • Dat komt door de timing van de uitval van miners in China en de difficulty adjustments. Daardoor is de block time nu gemiddeld 8 minuut 17 in plaats van 10 minuten.
  • De lege mempool is geen indicatie van afnemende on-chain activiteit, en geen voorspeller van zwakte in de koersen.
  • De hashrate is nu op recordhoogte, en ook de difficulty zal op 14 mei naar het hoogste niveau ooit gaan. Miners hebben vertrouwen en het netwerk is in uitstekende conditie.

De mempool is bijna leeg

Vrijdag schreven we over de lange periode van bijna drie maanden dat de bitcoinkoers tussen de $44.000 en $64.000 heen en weer stuitert, terwijl alle on-chain data erop wijzen dat we middenin een gezonde bull market zitten.

Heel sterk gekoppeld aan on-chain data is informatie over de mempool, en daar kregen we een vraag over. In de mempool zitten de transacties die nog niet zijn opgenomen in een block. Het is de wachtkamer van de blockchain zou je kunnen zeggen.

De omvang van de mempool meten we in (mega)bytes. De afgelopen twee weken is de mempool gekrompen van boven de 200 MB naar bijna nul. Nog even en voor het eerst sinds 15 december 2020 is de mempool leeg.

Als de mempool leeg raakt en transacties bijna gratis mee mogen, dan is dat toch een teken van afnemend gebruik? Dat past toch niet bij een gezonde bull market?

De omvang van de bitcoin mempool in de afgelopen week

Het aantal transacties en transactievolume zijn inderdaad een belangrijk signaal. Net als de transactiekosten die mensen bereid zijn te betalen. Ze zijn bijvoorbeeld ook onderdeel van de NVT, een metric die aanwijzingen geeft voor onder- of overwaardering.

Hierboven zie je de mempool snel kleiner worden. Dat is maar het halve verhaal. Laten we iets uitzoomen.

De omvang van de bitcoin mempool in de afgelopen maand

Voorafgaand aan deze daling zie je een snelle stijging tot het punt dat er zelfs transacties met een transaction fee van boven de 300 sats per vbyte werden aangeboden. Dat klinkt wat technisch, laten we dat even vertalen naar transactiekosten per transactie. Op 21 april werd gemiddeld 113.212 sats per transactie betaald, ruim $60, waar dat de periode ervoor rond de $15 lag.

De gemiddelde transactiekosten per transactie

Laten we nu eens kijken naar de tijdlijn:

  • Tussen 12 april en 21 april werd de mempool steeds voller
  • Tussen 21 april en 1 mei stabiliseerde de mempool
  • Vanaf 1 mei werd de mempool steeds leger

Misschien gaat er al een belletje rinkelen: de uitval van miners in China, waardoor de rekenkracht van het netwerk - de hashrate - ineens met 20 tot 25% daalde. Zie de Bitcoin Alpha van 18 april.

Laten we er daarom de grafiek van de hashrate eens bij pakken:

Voortschrijdend gemiddelde van de hashrate van het bitcoinnetwerk

Dit is een 7-daags voortschrijdend gemiddelde, omdat hashrate lastig te bepalen is op korte tijdsschaal. Dat komt omdat het een afgeleide is van de tijd tussen twee blocks, en die kent een grote spreiding. We zien hier hetzelfde tijdspad als bij de transactiekosten en de omvang van de mempool.

Om alles te begrijpen hebben we nog één puzzelstuk nodig, de difficulty. Om de tijd tussen twee blocks op gemiddeld 10 minuten te houden, wordt elke 2016 blocks (ongeveer twee weken) in een difficulty adjustment de difficulty aangepast.

De timing speelde de afgelopen weken een grote rol. De uitval van de miners in China was vlak na een difficulty adjustment, en de rekenkracht was pas weer hersteld kort voor de volgende difficulty adjustment. Op 22 april liep de gemiddelde tijd tussen twee blocks op tot boven de 13 minuten!

Het bitcoinprotocol deed wat het moest doen, en verlaagde de difficulty op 1 mei met 12,6%, gebaseerd op de twee weken ervoor. Terwijl de rekenkracht inmiddels weer online was. En dus gaat het in de huidige difficulty era een stuk sneller dan 10 minuten tussen twee blocks. Volgens BiTBO ligt de block time nu op 8 minuut 17.

We hebben dus nu 174 blocks per dag in plaats van de gebruikelijke 144 blocks per dag. Meer capaciteit → meer transacties in blocks → minder transacties in de mempool.

Tot slot twee observaties:

  1. De difficulty is door deze daling tijdelijk terug op het niveau van januari en februari. Dat zegt iets over hoe sterk de rekenkracht en dus de beveiliging van het netwerk gegroeid is de afgelopen maanden. Dit is positief.
  2. De hashrate is inmiddels hersteld en vervolgt de trend van voor de uitval. Op 14 mei zal de difficulty zo'n 20% stijgen, en daarmee het hoogste punt ooit bereiken. Miners zien de toekomst blijkbaar zonnig in. Dit is positief.
De hashrate (rekenkracht) van het bitcoinnetwerk, 7-daags gemiddelde

Conclusie

Tijd om terug te komen op de vragen waar we mee begonnen:

"Is de lege mempool een teken van zwakte voor bitcoin?"

Nee. De gebeurtenissen van de afgelopen vier weken tonen aan dat bitcoin precies doet wat het moet doen. Uitval van 25% van de rekenkracht op het meest ongunstige moment in de difficulty-cyclus is geen probleem en zorgt hooguit voor tijdelijk hogere transactiekosten.

"... en een aanwijzing voor minder gebruik en interesse in bitcoin?"

Nee. De verklaring van de lege mempool is niet minder gebruik of interesse, maar een tijdelijk hogere capaciteit, omdat er minder tijd tussen twee blocks zit.

"... en daarmee een verklaring voor uitblijvende koersstijgingen?"

Nee. Er is geen afname van het aantal transacties, nieuwe gebruikers en nieuwe wallets. Miners en oude hodlers zijn netto kopers van bitcoin.

De koers staat nu met $58.000 op hetzelfde niveau als op 21 februari. Maar van zwakke on-chain activiteit is geen sprake, en dus hiervoor niet de verklaring. En, belangrijker, dus ook geen voorspeller van een zwakke koers.

Wat het netwerk van bitcoin betreft staat niets in de weg van een verder vervolg van deze bull market!

Tot slot nog deze uitsmijter. Velen maken gebruik van de tijdelijk erg lage transactiekosten om lightning channels te openen. Ook positief!