Tick tock, next block.

Dat zeggen bitcoiners wel eens als reactie op allerlei soorten onrust en beroering. Doemprofeten die een spoedig einde van bitcoin voorspellen. Een plotseling kelderende koers. Omvallende banken. Zwalkend beleid van politici of onverwacht ingrijpen door centrale bankiers.

Wat er ook aan de hand is, het bitcoinnetwerk blijft precies doen wat het moet doen, namelijk gemiddeld elke tien minuten een block produceren met daarin transacties die voldoen aan de in de broncode vastgelegde regels. Tick tock, next block: maak je niet druk, alles functioneert precies zoals de bedoeling is.

De afgelopen week werd het 800.000ste block aan de blockchain toegevoegd. Een mijlpaal die door sommigen werd gebruikt om vooruit te blikken naar de volgende halving, die bij block 840.000 zal plaatsvinden.

Het monetair beleid van bitcoin is elegant in z’n eenvoud. In de broncode is in een paar regels vastgelegd hoe de totale hoeveelheid van 21 miljoen bitcoin in omloop wordt gebracht. Elke 210.000 blocks halveert het aantal nieuwe bitcoins per block, te beginnen bij 50 bitcoin per block. That’s it. Voor iedereen inzichtelijk en door niemand aan te passen.

Hoe groot is het contrast met de dollar. Daar bepaalt een uitverkoren gezelschap in besloten vergaderingen hoe ze de geldhoeveelheid en de rente aanpassen. Elke zes weken verschijnt hogepriester Jerome Powell voor het volk om het besluit bekend te maken. Elk woord wordt gewogen en elke punt en komma besproken. Op zoek naar aanwijzingen.

Maar we moeten eerlijk zijn: beide aanpakken hebben voor- en nadelen.

Het transparante en voorspelbare beleid van bitcoin maakt het geschikt als wereldwijde, neutrale infrastructuur, vergelijkbaar met het internet. Het is ongevoelig voor de noden en wensen van één bepaald land. Het is wat het is. Net als zuurstof, staal en goud.

De schaduwzijde is starheid. Omdat de (groei van de) geldhoeveelheid vastligt, kun je niet met monetair beleid reageren op gebeurtenissen in de buitenwereld, zoals snelle bevolkingsgroei, de conjunctuurcyclus of een crisis. Dat moet dan met begrotingsbeleid.

Dat kan juist wel weer heel goed met het flexibele en wendbare beleid van een overheidsmunt. In de handen van een kundige en betrouwbare overheid, en toegepast op een passend valutagebied, kan het een grote aanjager van welvaart zijn.

Een voor de hand liggend toekomstscenario is dat bitcoin en overheidsgeld naast elkaar blijven bestaan. Bitcoin als wereldwijd digitaal goud met ingebouwd betalingssysteem. En overheidsmunten om wendbaar in te spelen op lokale omstandigheden. En als een overheid dat niet goed doet, dan heeft elk huishouden of bedrijf de optie om op bitcoin terug te vallen.

Een kleine renteverhoging

Woensdag maakte Fed-voorzitter Jerome Powell bekend dat de Amerikaanse beleidsrente met 25 bps stijgt naar de bandbreedte tussen 5,25 en 5,5 procent. Dit was precies zoals de markt al had verwacht. Geen verrassing dus.

Het begeleidende statement leek als twee druppels water op dat van vorige maand. En ook de toespraak was grotendeels een herhaling:

  • Dit jaar verwachten we geen recessie.
  • Het duurt nog jaren voor de kerninflatie terug is op 2 procent.
  • Het beleid is nu remmend, maar het zal lang duren voordat het effect volledig zichtbaar is.

De markt kwam nauwelijks in beweging. En dat is logisch, want er was geen nieuwe informatie die verwerkt moest worden. Alles was volgens verwachting.

Behalve misschien de antwoorden van Powell op vragen over mogelijke renteverlagingen in de toekomst. Hij ging deze keer uitgebreid in op de omstandigheden waaronder dat aan de orde is.

Eerst probeerde hij de boot wat af te houden: “We’d be comfortable cutting rates when we’re comfortable cutting rates. And that won’t be this year, I don’t think”. En daarna: “It will be about how confident we are that inflation is, in fact, coming down to our 2 percent goal”.

Later kwam hij erop terug: “[the projections] are cutting rates next year because, you know, the federal-funds rate is at a restrictive level now. So if we see inflation coming down credibly, sustainably, then we don’t need to be at a restrictive level anymore. We can move back to a neutral level and then below a neutral level at a certain point.”

Kortom, we zijn nu aan het remmen (de rente is boven neutraal) en als we zien dat de inflatie goed op weg is naar de 2 procent dan zullen we de rem loslaten (de rente verlagen naar neutraal).

We hebben nog twee vragen. Wanneer verwacht Powell die renteverlagingen? En hoeveel kan de rente dan omlaag?