Hoewel je het aan de bitcoinprijs niet kon zien, was het een boeiende cryptoweek. De meest dramatische gebeurtenissen vonden plaats in de VS. Daar spraken ’s werelds belangrijkste centrale bankiers over hun vooruitzichten en maakte de arrestatie van een Tornado Cash-ontwikkelaar de tongen los. Maar later meer daarover in dit weekoverzicht, want we beginnen met een aantal Binance-updates.

Binance

De (nu nog) grootste beurs van de wereld heeft in een relatief korte periode klap na klap moeten incasseren. Het is je vast niet ontgaan dat De Nederlandsche Bank de beurs uit Nederland weggestuurd heeft. Op 17 juli sloten voor ons de deuren van het handelshuis, en een maand later moest je daar echt al je bezittingen hebben weggehaald. Eerder moest Binance ook uit Canada, Cyprus, het VK, België, Oostenrijk, en Duitsland vertrekken. Voorlopig lijkt het erop dat we Binance niet meer in Europa terugzien.

Binance is al jaren een omstreden beurs, met discutabele producten en een “move fast and break things”-beleid waarmee het explosief groeide en wereldwijd actief kon zijn. Maar die schijnvrijheid veranderde snel door ingrepen van Amerikaanse toezichthouders. Op 27 maart startte de CFTC een rechtszaak en op 5 juni volgde een zaak van de SEC. Het Franse OM opende op 16 juni een witwasonderzoek.

De lange lijst met beschuldigingen aan het adres van Binance hebben grote gevolgen. Niet alleen voor de beurs, maar ook voor de bedrijven die met Binance samenwerken. Die kunnen niet langer doen alsof hun neus bloedt. Deze week leidde dat tot de aankondiging dat Binance stopt met betaalkaarten in Latijns-Amerika en het Midden-Oosten.

De beurs heeft niet bekendgemaakt waarom het met de betaalkaarten stopt. Het product was juist een belangrijke aandachtstrekker in landen waar de betaalinfrastructuur te wensen overlaat. Zelf lijkt Binance te zeggen dat te weinig klanten ervan gebruikmaken, maar de werkelijke reden komt van Mastercard: die heeft besloten om de samenwerking met de beurs te beëindigen. Kleine kans dat we op korte termijn bankpassen van Binance terugzien, want in juli trok Visa de stekker uit een soortgelijke Europese samenwerking.

We sluiten de Binance-update af met een nieuw justitieel onderzoek. In de Verenigde Staten onderzoekt het OM of Binance de sanctieregels overtreedt. Volgens de Wall Street Journal biedt de beurs zijn diensten aan Russen aan via minimaal vijf gesanctioneerde Russische banken. Op die manier zouden zij hun geld van en naar het buitenland kunnen verplaatsen. Binance zegt tegen de krant dat het zich aan alle sanctieregels houdt.

Tornado Cash

In augustus 2022 werd Alexey Pertsev door de Nederlandse politie opgepakt. De tot dan toe onbekende Rus werkte in de jaren ervoor aan Tornado Cash, een dienst voor het anonimiseren van transacties met ether (ETH) en ether-tokens. Pertsev wordt er onder meer van verdacht dat hij met deze zogeheten mixer het witwassen van crimineel geld faciliteerde.

Zijn arrestatie zorgde binnen en buiten Nederland voor veel debat. Belangrijk daarin was de vraag wat Pertsev precies deed voor Tornado Cash. Schreef en publiceerde hij enkel code of hielp hij zijn ‘klanten’ ook bij het gebruik ervan? Wordt Tornado Cash als bedrijf gezien of was het een decentraal protocol waarop wetten en regels niet van toepassing zijn? Op de antwoorden moeten we wachten, want het proces start pas in 2024. Pertsev mag die in vrijheid afwachten.

Deze week kreeg de discussie een nieuw leven door de arrestatie van Roman Storm, ‘mede-oprichter’ van Tornado Cash. Storm is door de FBI opgepakt en kort daarna op borgtocht vrijgelaten. Een andere ontwikkelaar, Roman Semenov, is op de sanctielijst gezet. Hij bevindt zich in Dubai en is bij gebrek aan een uitleveringsverdrag op dit moment ongrijpbaar voor de Amerikanen. Tegen beide ontwikkelaars is een rechtszaak gestart waarin net als in de Nederlandse zaak het faciliteren van witwassen centraal staat.

Vrijheid van meningsuiting is in de Verenigde Staten een diepgaander beginsel dan in Nederland. Het publiceren van code kan daar bijvoorbeeld ook onder vallen. Om die reden trekt de arrestatie van Storm de aandacht. Want als hij enkel code publiceerde, dan wordt het recht om dat te doen met hand en tand verdedigd. Coin Center-directeur Peter van Valkenburgh sorteert daarop voor en noemde het een gevaarlijke rechtszaak; “het zou de publicatie van code kunnen criminaliseren”.

Maar als de ontwikkelaars enkel code hadden geschreven en gepubliceerd op GitHub waren ze niet opgepakt. De Amerikaanse aanklager verwijt hen dat ze bewust meewerkten aan het witwassen van crimineel geld, waaronder dat van Noord-Koreanen. Het wordt voor Storm en Semenov lastig om hun grondwettelijke gelijk te halen als dat werkelijk zo is. De advocaten die ze hebben ingeschakeld zullen er daarom alles aan doen om gaten te schieten in die bewering. We gaan de zaak volgen!

Jackson Hole

Ieder jaar reizen ’s werelds belangrijkste centrale bankiers af naar deze afgelegen vallei in de Amerikaanse staat Wyoming. De Kansas Fed organiseert er zijn jaarlijkse symposium en trekt daarmee ieder jaar de aandacht van serieuze beleggers en investeerders. Het komt namelijk nogal eens voor dat de uitkomst van het symposium de financiële markten in beroering brengt.

Deelnemers aan het symposium hebben uitzicht op de bergen van het Grand Teton National Park (foto: Jon Sullivan)

Dit jaar was het thema ‘Structurele veranderingen in de mondiale economie’. Niet vreemd, want de afgelopen jaren kenmerkten zich met taaie problemen die een blijvend effect op de economie kunnen hebben. Op dit moment worstelen centrale bankiers bijvoorbeeld met de opgelopen inflatie. Zitten we nog middenin die strijd of is die grotendeels voorbij? Vrijdagmiddag om vier uur sprak Fed-voorzitter Jerome Powell daarover en vijf uur later was het woord aan ECB-president Christine Lagarde.