Het gaat al een paar maanden over de overheidsuitgaven van de Verenigde Staten en het moment waarop het land zijn schulden niet meer kan betalen. Recent kreeg het commentaar daarop een urgentere toon. Zo waarschuwde ECB-president Lagarde vorige week voor “een catastrofe” in Buitenhof. “Als de Verenigde Staten in gebreke blijven, zou dat rampzalig zijn voor hun economie en voor de wereldeconomie.” Met een ernstig gezicht vertelde Lagarde dat zo’n faillissement ook ons hard zou raken.
Telkens als de situatie dreigt dat de Verenigde Staten hun rekeningen niet meer kan betalen, is de financiële wereld in rep en roer. Maar zondag kon iedereen opgelucht ademhalen. President Joe Biden en de Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Kevin McCarthy, bereikten een voorlopig akkoord over het verhogen van het schuldenplafond van de federale overheid.
Is daarmee de kous af? Dat niet. Daarover straks meer.
Het schuldenplafond is in 1917 geïntroduceerd. Daarvoor moest het Congres de uitgifte van iedere obligatie afzonderlijk goedkeuren. De Liberty Bond Act gaf de regering meer flexibiliteit. Ze kon nu schulden maken door algemene limieten in te stellen, en hoefde niet langer voor iedere nieuwe schuld goedkeuring te vragen.
Aan het jaartal zie je waarschijnlijk al wat de drijfveer was. De wet was nodig om oorlogsobligaties uit te geven. Zo kon de Eerste Wereldoorlog worden gefinancierd zonder steeds op het Congres te moeten wachten. Die trage procedure paste eenvoudigweg niet bij het karakter van een oorlog, was het idee.
Al vrij kort na de invoering van het schuldenplafond besefte de Amerikaanse overheid dat die ook handig is voor de reguliere werking van de overheid, en niet alleen voor specifieke uitgaven. Zo startte een proces van ontkoppeling, dat versterkt en versneld werd tijdens en na de Tweede Wereldoorlog, toen de overheidsuitgaven en de daaruit voortvloeiende schuld aanzienlijk toenamen. Het schuldenplafond werd steeds meer een algemene limiet op de totale schuld.
Het schuldenplafond heeft sindsdien een belangrijke plaats ingenomen in het functioneren van de Amerikaanse regering en politiek. Het moment van verhoging wordt nu gezien als een symbool van fiscale verantwoordelijkheid. Een moment waarop de leiding reflecteert op de uitgaven en rekenschap aflegt aan het Amerikaanse volk.
Dat daar vanuit binnen- en buitenland naar gekeken wordt, is omdat er veel op het spel staat. Als het Congres het plafond niet verhoogt, kan de Amerikaanse overheid geen nieuw geld lenen. Ze zou dan niet in staat zijn om al haar verplichtingen na te komen, zoals het belonen van overheidsmedewerkers, het voldoen van uitkeringen, of het afrekenen van rentebetalingen op bestaande overheidsschulden.
Zeker dat laatste zou kunnen leiden tot een financiële crisis. Dat komt omdat schulden van de VS worden gezien als een van de veiligste beleggingen ter wereld. Daarom is de markt van Amerikaanse staatsobligaties de meest liquide markt die er is, en wordt die soms gezien als basis waarop veel andere financiële markten leunen. Verliest die markt haar betrouwbare reputatie? Dan leidt dat zeer waarschijnlijk tot vergaande economische en financiële instabiliteit.
Het lijkt daarom logisch dat het Congres het schuldenplafond eenvoudig verhoogt, want niemand is gebaat bij een crisis, toch? Maar er zijn allerlei politieke en ideologische redenen waarom dit niet altijd zo soepel verloopt.
Zo zijn sommige leden van het Congres helemaal niet blij met de schuldenberg die almaar toeneemt. Zeker de leden met een conservatievere kijk op het begrotingsbeleid willen dat liever niet doen zonder ook de uitgaven te verminderen.
Anderen zijn opportunistischer en verweven de kwestie van het schuldenplafond met andere politieke debatten. Zij kunnen eisen stellen voor bepaalde beleidswijzigingen of concessies in ruil voor hun stem om het schuldenplafond te verhogen. Dit kan leiden tot vertraagde of gecompliceerde onderhandelingen.
En ook de dynamiek van de partijpolitiek kan een rol spelen. Als de partij die het Witte Huis controleert verschilt van de partij die de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden of de Senaat heeft, kan het schuldenplafond een punt van politiek conflict worden.
Alle drie de voorbeelden spelen op dit moment. En over precies een week, op 5 juni, ziet de Amerikaanse overheid de bodem van haar portemonnee. Met dat in het achterhoofd, gaan we terug naar het voorlopige akkoord dat Biden en McCarthy zondag bereikten.
Het akkoord bevat de volgende hoofdpunten:
- Tijdelijke opschorting van het schuldenplafond. Het schuldenplafond van $31,4 biljoen zou worden opgeschort tot 1 januari 2025. Hierdoor kan de Amerikaanse overheid haar rekeningen betalen.
- Plafond voor discretionaire uitgaven. In ruil voor de opschorting van het schuldenplafond moeten de niet-defensiegerelateerde overheidsuitgaven “ruwweg gelijk” blijven.
- Verhoging van de defensie-uitgaven. Het akkoord zou de totale defensie-uitgaven verhogen tot $886 miljard, in lijn met Biden's begrotingsvoorstel voor 2024.
Je ziet hierin de vingerafdruk van de Republikeinen. Met het plafond op overheidsuitgaven hebben zij hun gewenste bezuinigingen en ook de hogere defentie-uitgaven stonden op hun agenda. Daarbij hebben ze ook een rechtser beleid afgedwongen. Subsidies voor duurzame energie moeten eraan geloven. Een verhoging van het budget van de fiscus moet worden teruggedraaid. En Bidens plan om voor miljarden aan studieleningen kwijt te schelden moet van tafel.
En bitcoin en crypto dan? Die kwamen eind mei in deze context ter sprake toen Biden na afloop van een G7-overleg een persconferentie hield. “Ik ga niet akkoord met een deal die rijke belastingontduikers en cryptohandelaren beschermt en tegelijkertijd voedselhulp in gevaar brengt”, zei hij toen. Dat hij deze termen überhaupt noemt, suggereert dat ze achter de schermen onderdeel waren van het gesprek. Zeker weten we dat niet, want in het voorlopige akkoord is er geen spoor van te vinden.
Die leidde overigens wel tot een zichtbare opluchting. Relatief kort na de bekendmaking van het akkoord steeg bitcoin van onder de 27.000 dollar tot een hoogtepunt van rond de 28.500 dollar.
De komende dagen gaan de leden van het Huis van Afgevaardigden de precieze afspraken bestuderen. Aanstaande woensdag wordt erover gestemd. Tenzij zogeheten ‘hardline’ Republikeinen en Democraten daar een stokje voor steken. Drie van hen zitten in een commissie die elke wet eerst moet goedkeuren voordat hij in stemming komt, waaronder Chip Roy:
Reuters/cloudfront-us-east-2.images.arcpublishing.com/reuters/HQP2AIGUKVJNHISHTNZRZGP4OQ.jpg)
Voorzitter McCarthy heeft nog wat politiek werk te verzetten, dus!
Nieuwsoverzicht
De belangrijkste gebeurtenissen in het kort op een rij:
- In Hongkong zijn consumenten weer welkom op cryptobeurzen. De desbetreffende beurzen moeten wel in het bezit zijn van een licentie. Die vereist volgens Bloomberg dat er “robuuste maatregelen getroffen worden voor de bescherming van consumenten”. Vanaf 1 juni gaan de deuren voor consumenten open. Enkel grote tokens, die onderdeel zijn van minimaal twee grote indexen, mogen door hen verhandeld worden.
- Hongkongs cryptonieuws bereikt Chinese staatstelevisie. In het item op CCTV wordt uitgelegd dat Hongkongse bedrijven hun deuren voor consumenten mogen openen. Volgens Binance-ceo Changpeng Zhao is dit een veelzeggende gebeurtenis. “Chineestalige communities zijn enthousiast”, zegt CZ. “In het verleden leidde dit soort aandacht tot bullruns.” Deze week lanceerde ook een door de Chinese overheid gesteund metaverseplatform.
- Crediteuren willen graag, maar herstart van FTX lijkt ver weg. Sommige (f)influencers willen graag dat de gefaalde beurs een nieuw leven krijgt. Uit recent ingediende processtukken blijkt dat FTX-topman John Ray een werkgroep heeft opgetuigd om de levensvatbaarheid van FTX 2.0 te onderzoeken. “Maar het is puur hypothetisch”, zegt advocaat Louise Abbott. “Er is geen enkel bewijs dat dit een concreet plan is.”
- Ledger stelt de lancering van Recover uit. Dat zegt ceo Pascal Gauthier in een persbericht. Hij schrijft dat Ledger veel geleerd heeft van deze “communicatiefout”, en dat transparantie en veiligheid in het DNA van zijn bedrijf zit. De bewaardienst wordt pas gelanceerd als meer van de broncode openbaar gemaakt is. Met het opensourcen van de broncode hoopt Gauthier vertrouwen terug te winnen.
- Cybersecurity-bedrijf onttrekt private key van Trezors model T. Unciphered laat met een YouTube-video zien hoe het proces eruit ziet, onder meer om een beeld te geven bij het gemak waarmee de hack uit te voeren is. Trezor stelt dat het een bekende kwetsbaarheid is en stelt vraagtekens bij de uitvoerbaarheid. De hardwarewallet moet fysiek in het bezit zijn van de aanvaller en een sterk wachtwoord (passphrase) beschermt tegen deze aanval.
- Presidentskandidaat Ron DeSantis werpt zich op als beschermer van bitcoin. Dat zei de Republikein tijdens de opening van zijn campagne. “Ik denk dat mensen bitcoin moeten kunnen gebruiken”, zei De Santis. “Als president zal ik die bevoegdheid beschermen.”
- Eerste USD-stablecoin als BRC-20-token een feit. Dat meldt Stably, de uitgever ervan, in een persbericht. Volgens het bedrijf heeft #USD nu een totale marktwaarde van net boven de ton. Stably is een kleine speler in de markt van stablecoins. De lancering van het token lijkt in de eerste plaats een marketingstunt te zijn.
Tot slot
Je bent weer helemaal bij! Hebben we iets gemist, of wil je zelf iets toelichten? Komt langs op de Community, dan praten we daar verder.