Een droevige dag voor Nederland?

De recente veroordeling van Alexey Pertsev, één van de mannen achter Tornado Cash, veroorzaakte grote opschudding in de cryptowereld. De rechtbank Oost-Brabant veroordeelde Pertsev tot vijf jaar en vier maanden celstraf vanwege zijn betrokkenheid bij het witwassen van ruim twee miljard dollar via zijn cryptomixer.

Ruim vijf jaar cel voor bedenker cryptomixer Tornado Cash, een ‘sluiproute’ voor witwassen van ruim 2 miljard dollar

Witwassen: Criminelen en terroristen konden via de onlinedienst cryptovaluta witwassen en doorsluizen, aldus de rechtbank Oost-Brabant dinsdag.

NRCMarloes de Koning

Deze uitspraak heeft een discussie op gang gebracht over de implicaties van het publiceren van privacy-code en de verantwoordelijkheid van ontwikkelaars voor het gebruik van hun software door derden.

Volgens de rechtbank heeft Pertsev bewust een tool gebouwd die criminelen in staat stelde om de herkomst van hun cryptovaluta te verhullen. Tornado Cash werd gebruikt om transacties met cryptovaluta te mixen, waardoor het moeilijk werd om de oorsprong van de middelen te traceren. Het Openbaar Ministerie (OM) stelde dat Pertsev, samen met zijn compagnons, een systeem creëerde dat doelbewust werd gebruikt voor criminele activiteiten, waaronder witwassen door Noord-Koreaanse staatshackers.

Door de ontwikkeling en lancering van Tornado Cash zijn verdachte en zijn mededaders van grote waarde geweest voor de onderwereld.
Bron: Uitspraak rechtbank Oost-Brabant

De rechter volgde de redenering van het OM en stelde dat Pertsev verantwoordelijk was voor de gevolgen van de werking van de dienst. Dit ondanks de verdediging die betoogde dat Tornado Cash zo was ontworpen dat menselijke interventie onmogelijk was, en dat Pertsev dus niet verantwoordelijk kon worden gehouden voor het gebruik van de tool door anderen.

Dit is een veel gehoorde klacht vanuit de cryptowereld: een messenfabrikant wordt toch ook niet aansprakelijk gehouden voor wat er uiteindelijk met zijn mes gebeurt?

Critici van de uitspraak stellen daarom dat de veroordeling een gevaarlijk precedent schept. Ze wijzen erop dat tools zoals Tornado Cash niet alleen door criminelen worden gebruikt, maar ook door mensen die waarde hechten aan hun financiële privacy, zoals politieke dissidenten, mensenrechtenactivisten en journalisten.

Het is essentieel om de uitspraak van de rechter in de juiste context te plaatsen. Laten we de activiteiten van Pertsev rond Tornado Cash eens ontvlechten. Pertsev:

1. Bedacht en ontwierp een cryptocurrency mixer;
2. Schreef de computercode daarvoor;
3. Publiceerde de code naar GitHub;
4. Lanceerde de code als applicatie op Ethereum;
5. Maakte die applicatie makkelijk in gebruik;
6. Ondersteunde die applicatie met aanpalende diensten;
7. Verdiende geld aan die ondersteuning;
8. Faciliteerde expliciet strafbare activiteiten.

Het wordt uit het vonnis niet duidelijk vanaf welk punt het handelen van Pertsev strafbaar werd. De meeste mensen zullen begrijpen en onderschrijven dat het faciliteren van misdrijven (8) maatschappelijk ongewenst is. Maar naarmate je hoger in bovenstaande lijst komt, wordt dat onduidelijker, en vanaf een bepaald punt gaat het om overduidelijk legitieme bezigheden. De rechter heeft nagelaten hier onderscheid in aan te brengen.

En dat is zowel de kracht als de zwakte van de uitspraak van een rechter. Het levert weliswaar jurisprudentie op, maar die is gekoppeld aan de omstandigheden en feiten van deze specifieke zaak. Er blijven daarom allerlei vragen over waar dit oordeel geen antwoord op geeft.

Waar eindigt het belang van privacy en begint dat van het tegengaan van economische delicten? Wanneer is er sprake van bewuste opzet? Wat betekent het ‘uitvoeren’ van een decentrale applicatie? Is het lanceren van applicatie waarvan je vooraf weet dat die ook voor criminelen bruikbaar is strafbaar? En het schrijven van de code? Het bedenken van een idee?

Totdat die duidelijkheid komt, heeft deze uitspraak in Nederland een zogeheten chilling effect; hij voert ook druk uit op mensen die legitieme toepassingen najagen waar financiële privacy een belangrijke rol in speelt. Dat die het gevoel krijgen dat ‘beter niet te doen’, is wat ons betreft een groot verlies!

En nu, Alpha’s, gaan we door met de volgende content voor onze Premium Members:

1. Serieus pensioenfonds koopt bitcoin
2. De kans op een spot ether ETF
3. Nieuwe memebubbel op komst?
4. SOL meer waard dan ETH?