Dit jaar is de koers van ether ongeveer verdubbeld van 1200 dollar op 1 januari naar 2400 dollar begin december. Een stijging van 100%. Geen slechte prestatie zou je zeggen. Maar bitcoin deed het nog een stuk beter. Die steeg dit jaar met 180%.

Dat was voor veel mensen een verrassing. Bitcoin is met een totale omvang van 850 miljard dollar tenslotte een stuk groter dan ether met 275 miljard dollar. En grote markten zijn toch lastiger in beweging te brengen?

Dat alleen al is een tegenvaller voor ether-beleggers. Daar kwam dan nog bij dat andere smart contract-platforms het dit jaar wél veel beter deden dan bitcoin. Avalanche steeg 360% en solana zelfs meer dan 800%. Links ingehaald worden door bitcoin en rechts door solana — das geen pretje.

We kijken straks naar de drijvende krachten achter ‘Solana Summer’ en de kansen voor ether. Eerst slaan we The Economist open voor een opvallend artikel.

Kakkerlakken. Op een kleurrijke wijze opent het artikel met de onuitroeibaarheid van deze beestjes, en de notie dat ze voor velen een onwelkome plaag zijn. De overstap naar crypto is snel gemaakt, dat wordt immers gebruikt door criminelen, terroristen, hackers en oplichters.

Maar net als kakkerlakken lijkt crypto ook niet te vernietigen, vervolgt het Britse weekblad voor economen. De hogere rente sloopte de koersen. Justitie zette kopstukken in de gevangenis. En toezichthouders proberen de sector te slopen. Crypto overleefde dit niet alleen, maar zit weer flink in de lift.

Not only has crypto survived, it is once again soaring: bitcoin climbed to a two-year high of almost $45,000 on December 11th, up from just $16,600 at the start of the year.

De reden volgens The Economist? Bitcoin en ether zijn decentrale netwerken, geen bedrijven. Alleen als de waarde van de munt naar nul gaat, stopt de architectuur met functioneren. En er zijn best redenen om aan te nemen dat sommige crypto’s daadwerkelijk enige waarde hebben.

Tot nu toe zou je dit artikel nog kunnen lezen als een cynische, licht spottende opmars tot de conclusie dat het allemaal niets wordt. Piramidespel, tulpenmanie, noem het maar op. Maar dan gebeurt er iets bijzonders. Ze gaan dieper in op die manieren waarop crypto waarde heeft:

  • Mensen in opkomende economieën gebruiken bitcoin en stablecoins om waarde in op te slaan en te betalen. Artiesten en museums maken en verzamelen digitale kunst met NFT’s.
  • In de bullmarkten is er veel geld verdiend en opgehaald. Dat kan worden ingezet om talloze slimme ontwikkelaars te betalen om nieuwe toepassingen te bouwen.
  • Met elke boom-and-bust cycle wordt het duidelijker dat crypto geen bubbel is zoals de tulpenmanie. De koers van bitcoin is volatiel, maar de koers lijkt meer op een bergketen dan een enkele piek. Ook kan het vanwege de lage correlatie met andere markten zorgen voor diversificatie.
  • Bitcoin heeft zich gevestigd als serieuze belegging. De komst van de ETF’s van BlackRock en Fidelity ondersteunen dat. Zelfs terughoudende beleggers zullen overwegen een klein beetje bitcoin in hun portefeuille op te nemen.

Dan keert het artikel terug naar de kakkerlak. Ondanks hun gebreken zijn ze nuttig. Crypto is ook nuttig, en net zo onmogelijk om te doden.

Wat is nu de betekenis van dit artikel? Waarom nemen we hier zo veel tijd voor?

Dit artikel markeert een overgang, een draaipunt in de marktcyclus. Niet in z’n eentje natuurlijk, want één signaal is geen signaal. Laten we eerst even kort terug gaan naar vorige winter. Toen zagen we dit soort koppen:

  • The Economist: “Crypto’s downfall” en “Is this the end of crypto?”
  • ECB: “Bitcoin is op weg naar irrelevantie”
  • IMF: “Banning crypto should be an option”

Gezaghebbende stemmen spraken eensgezind over de ondergang van crypto. Bitcoin is dood. Dat markeerde de bodem in de marktcyclus.

We zijn nu een jaar verder en we horen van dezelfde invloedrijke spelers opnieuw overeenstemmende verhalen. Om te beginnen met het artikel van The Economist hierboven, maar ook de ECB en het IMF laten een soortgelijk geluid horen.

De ECB schreef recent een paper, met daarin de volgende observaties:

  • Ondanks de volatiliteit blijft bitcoin wereldwijd erg populair.
  • We zien bewijs voor een crypto-cyclus, met andere woorden, een snelle daling betekent niet dat het verdwijnt.
  • Opkomende economieën lopen voorop in crypto-adoptie, daar ziet men bitcoin als medium of exchange en store of value.
  • Crypto is een alternatief voor TradFi-markten, vooral voor jongeren.

Een citaat:

[Trading in emerging economies] indeed suggests that Bitcoin, despite its wide price fluctuations, might have been appreciated also as a store of value or medium of exchange in countries which experienced a loss in the the purchasing power of their domestic currency.

IMF-baas Kristalina Georgieva gaf in Zuid-Korea een speech over crypto met de titel “Leaving the wild west”, en merkte daarbij het volgende op:

  • Crypto gaat niet meer weg. Adoptie is vooral hoog in opkomende economieën.
  • Cryptoization is een reëel scenario, en daarom moeten er regels komen. Maar let op dat je de innovatie en kansen niet weggooit.
  • Crypto als onafhankelijke wereldwijde infrastructuur biedt enorme kansen: “Potential gains could be large”.

Ze legt zelfs uit waarom een blockchain een superieure infrastructuur is om digitale bezittingen op vast te leggen: "It is transparent and tamper-proof, and settlement is fast".

Dan denk je misschien dat ze het over private blockchains heeft. Laten we even kijken naar waar ze deze wijsheid heeft opgedaan, dat zegt ze er namelijk bij: “I saw this with my own eyes last month, in bank pilots under the Monetary Authority of Singapore’s Project Guardian.”

Een rapport van Project Guardian beschrijft dat “open & interoperable networks” superieur zijn door hun netwerkeffect: “In practice, applications deployed on public networks (e.g., Ethereum) have been able to reach millions of users immediately, while those running on private networks reached hundreds and thousands at peak.”

Een flink verschil tussen nu en een jaar geleden!

Deze artikelen en toespraken trekken aan het Overton window. Ze maken een idee acceptabel dat eerder als ondenkbaar of op z’n minst radicaal gezien werd. Namelijk het idee dat cryptonetwerken nuttig en waardevol zijn als onafhankelijke wereldwijde infrastructuur. Voor opkomende economieën en mensen die leven onder een despoot. Maar ook voor financiële instellingen die willen samenwerken.

Dit markeert de overgang van pessimisme naar optimisme. Van bearmarkt naar bullmarkt. Er is een andere wind gaan waaien. Het zwaartepunt is verschoven. We kijken nu meer vooruit dan achteruit. De uitbraak van bitcoin boven de 32.000 dollar op 23 oktober is symbolisch voor het begin van een nieuwe bullmarkt.

Als je met kerst dan één artikel zou willen lezen dat dit moment geweldig goed illustreert, pak dan dit opiniestuk van Niall Ferguson in Bloomberg. Met als titel: “If You Held On for Dear Life, It's a Merry Cryptomas!”

En, om dit stuk van deze Markets af te sluiten: we geloven niet dat deze artikelen de top van de cyclus markeren. Rond de top zie je weer heel andere signalen. Gelauwerde topmannen van cryptobedrijven en schouderklopjes voor cryptobeleggers. Memecoins op trams en in bushokjes. Voetbalstadions genoemd naar cryptobedrijven. BN-ers die op TV met trots vertellen dat ze lekker crypto aan het traden zijn. Daar zien we nu nog niets van.

Ethereum in de knel

In de Markets van vorige week schreven we over de prestatie van altcoins. Kort samengevat:

  • Het is nu geen alt season waarin haast elke altcoin het beter doet dan bitcoin, een verschijnsel dat we vaak zagen in het laatste stuk van eerdere bullmarkten en dat gepaard gaat met een scherpe daling van de bitcoin dominance.
  • Het geheel van altcoins heeft bitcoin dit jaar redelijk bijgehouden, maar er is grote spreiding, waarbij sommige alts het aanmerkelijk beter deden dan bitcoin, en andere flink verloren.

Ether zit in de categorie die verloor ten opzichte van bitcoin. Zo’n 30% over het hele jaar. De nummer twee van de cryptomarkt lijkt tussen wal en schip te vallen. Ether heeft niet de wind in de rug van de spot ETF’s zoals bitcoin, en ook ontbreekt het aan een populair narratief zoals solana, avalanche en celestia wel hebben.

Het sentiment in de Ethereum-gemeenschap is bedrukt. Waren ze een aantal jaar geleden het populairste jongetje van de klas, nu ziet niemand ze staan. Komt het nog goed met ether?