Deals are my art form. Other people paint beautifully or write poetry. I like making deals, preferably big deals. That's how I get my kicks. — Donald Trump (2014)
Je zou denken dat Trump de best mogelijke deal al had. Hij kan in andere landen bestellen wat hij maar wil: olie, staal, auto’s, electronica en medicijnen. Hij betaalt met een “I owe you” die hij zelf onbeperkt kan bijdrukken. En in plaats van dat schuldpapier te gebruiken om daadwerkelijk spullen terug te kopen, legt de verkoper het in zijn kluis als reserve. Een uniek arrangement.
Een ‘exorbitant privilege’ noemde men in de jaren ’60 de voordelen die de VS geniet doordat de dollar de wereldreservemunt is. Maar ook toen al zagen economen dat deze lusten niet zonder lasten zijn.
Jarenlange handelstekorten, begrotingstekorten en een dure munt zorgden voor uitholling van de eigen industrie en een grote staatsschuld. Het is niet gek dat de regering Trump daar een oplossing voor zoekt.
Het plan was om het handelsevenwicht te herstellen door handelsbarrières op te werpen. Dat zou je met chirurgische precisie kunnen doen door ingenieus ontworpen heffingen te omlijsten met hoffelijkheid en diplomatie. Het werd een botte bijl.
De effecten van de eerste orde waren meteen al aardig te overzien. Maar de analyse van het eerste uur is al snel achterhaald. Consumenten, ondernemers, beleggers en regeringsleiders komen in beweging, ieder met zijn eigen strategie. Even afwachten, snel in actie komen, terugvechten.
“Wie wind zaait, zal storm oogsten”, zegt een Nederlands spreekwoord. Woensdagochtend ontstond er een acuut probleem op de Amerikaanse obligatiemarkt, ernstig genoeg voor Trump om de druk van de ketel te halen. China werd aangewezen als het grote kwaad en de rest van de wereld krijgt 90 dagen om te onderhandelen.
Aandelenkoersen veerden op. Maar de structurele problemen waren niet opgelost. De rente op de langer lopende obligaties blijft maar stijgen en zet grote druk op de obligatiemarkt. Later meer over wat daar precies aan de hand is.
Maar los van de acute problemen op de obligatiemarkt is die stijgende rente ook een strategische tegenvaller. Lagere rente was een expliciet doel, zodat overheid, bedrijven en particulieren hun schulden kunnen herfinancieren.
In een complex systeem verlopen veranderingen zelden op een voorspelbare en rechte lijn; lineair noemen we dat. Kenmerkend zijn versnellingen, schokken en fase-overgangen. Dit schreven we hierover op 7 maart:
Dat is de kern van het risico van de agressieve benadering van Team Trump: dat economie, handelsrelaties of financiële markten van vorm veranderen op een manier die niet terug te draaien is. Zoals een maïskorrel bij verhitting verandert in popcorn.
Daar zitten we nu aardig dichtbij. Wat nu als andere landen Amerika niet meer zien als betrouwbare handelspartner en bondgenoot? En Amerikaanse staatsobligaties niet meer zien als risk free?
Dan zijn we nu getuige van de laatste aflevering van het tijdperk van Amerika. Natuurlijk zal de VS nog een belangrijke rol blijven spelen, maar niet meer als hegemon – de kapitein op het wereldtoneel.
Landen moeten dan op zoek naar een alternatief voor het dollarsysteem: andere valutareserves, andere infrastructuur om onderling af te rekenen, en andere mechanismen om in liquiditeit te voorzien.
Een evident alternatief is er niet. De euro en de yuan zijn beide ongeschikt. Dan maar van een ‘inside money’ naar een ‘outside money’? Je zou ‘buitengeld’ kunnen zien als geld dat op zichzelf staat, en geen vordering is op een ander. Goud. En wellicht bitcoin?
Bitcoin is ontworpen voor deze tijd. Al honderden tests heeft bitcoin doorstaan, maar dit is het eindexamen. Dat gaat niet primair over de koers, maar vooral over de beoordeling door instellingen en landen. Is bitcoin wérkelijk digitaal goud, dan is dit het moment om het als zodanig te behandelen.
En dat zou dan uiteindelijk wel zichtbaar moeten worden in de koers. Vooralsnog zien we dat beperkt. De grafiek hieronder laat zien dat bitcoin in deze periode het midden heeft gehouden tussen goud en aandelen.
Technisch gezien is de bitcoinkoers, net als de grote aandelenindexen, de afgelopen zes weken beschadigd. Op korte termijn zitten we in een dalende trend met lagere toppen en lagere bodems en een koers die onder het begeleidende gemiddelde en de dalende trendlijn blijft.
Voor we weer van een stijgende trend spreken, moeten we de volgende hordes nemen:
- Op 86.000 dollar lopen de dalende trendlijn en het 50-daagse gemiddelde.
- Op 89.000 dollar maken we een hogere top dan op 24 maart.
- Op 91.200 dollar treden we opnieuw het prijsbereik binnen waar we van november tot februari inzaten.
Het is aan de bulls om bewijs te leveren dat het tij gekeerd is. Tot die tijd gaan we uit van een dalende trend en verwachten we lagere koersen. En dat is spannend, want we zijn met het dieptepunt van 75.000 dollar aangekomen op een kruispunt. Daarover meer in het premiumgedeelte.
We gaan door met de volgende onderwerpen voor onze Alpha Plus leden:
- Op een kruispunt
- Bearish - defensief - bullish
- De obligatiemarkt
- Een extra daily cycle?
- De gifbeker is dieper dan gedacht
