Bitcoin als beginpunt

▶ Beluister dit artikel online

Crypto. Een woord dat intussen tal van bijsmaken heeft. Maar wie er lang genoeg naar kijkt, ziet geen hype of bubbel, maar een spiegel.

Een spiegel die laat zien waar vertrouwen ontbreekt. Waar geld z’n waarde verliest. Waar jongeren met hun smartphone verder kijken dan hun nationale munt. En waar instituties eindelijk beginnen te beseffen dat het misschien geen fase is.

Dat gevoel bekruipt je als je het nieuwe rapport van Chainalysis leest. Elk jaar brengen ze in kaart waar crypto het meest wordt gebruikt. Niet door te tellen wie het meeste bezit, maar door te meten wie het actief gebruikt. In winkels voor toonbankbetalingen, door te sparen of beleggen, op gecentraliseerde platforms en via DeFi.

En dit jaar kijkt de spiegel terug met een verrassend heldere blik.

India staat op nummer één. Niet alleen in totaalgebruik, maar in álle categorieën: retail, institutioneel, DeFi én traditionele beurzen. Geen enkel ander land komt in de buurt. De Verenigde Staten volgen op plek twee, vooral dankzij een gigantische instroom van institutioneel geld. Die golf zwol aan nadat in januari 2024 de beursfondsen van BlackRock en Fidelity werden goedgekeurd.

Belangrijker dan de ranglijst is de onderliggende beweging. In Azië groeide het gebruik van crypto met 69% ten opzichte van vorig jaar. In Latijns-Amerika was dat 63%. Sub-Sahara Afrika, ondanks fragiele infrastructuur, liet 52% groei zien. Niet vanwege speculatie, maar gedreven door remittances en alledaags gebruik. In Europa en het Midden-Oosten is het tempo wat vertraagd ten opzichte van een jaar eerder, maar zien we nog steeds dubbelcijferige groei.

Wie goed kijkt, ziet een patroon: in rijke landen komt de groei van regels en beleggingsproducten. In armere landen van noodzaak. En die twee bewegingen groeien nu naar elkaar toe.

Het is onduidelijk op welke manier het absolute aantal inwoners van een land – India is met bijna 1,5 miljard de grootste – de ranglijst precies beïnvloedt. De weging ervan doet ertoe, want als Chainalysis de cijfers “corrigeert voor bevolkingsgrootte”, verschuift het beeld volledig. Oekraïne, Moldavië en Georgië springen dan op het erepodium. Daar zijn het niet de techgiganten of financiële centra die het dagelijks leven bepalen, maar oorlog, inflatie en wantrouwen tegenover banken. Crypto is daar geen speeltje, maar een overlevingsmechanisme; Chainalysis spreekt over “real grassroots traction”.

Wat ook opvalt is dat Chainalysis wat methodische aanpassingen heeft doorgevoerd. De subcategorie ‘retail DeFi’ is geschrapt; te niche, te weinig representatief. In plaats daarvan is ‘institutioneel gebruik’ toegevoegd. Transacties boven de $1 miljoen tellen nu mee, en dat onderstreept wat aan het schuiven is. Grote partijen, van hedgefondsen tot vermogensbeheerders, bewegen zich strategisch richting de on-chain economie.

Tegelijk verandert het landschap van en rond stablecoins op hoog tempo. USDT en USDC blijven dominant, met elk meer dan een biljoen dollar aan maandvolume. Kleine(re) stablecoins zoals EURC groeiden snel: +89% maand-op-maand. En de adoptie komt niet alleen van cryptoplatforms. Visa, Mastercard en Stripe integreren stablecoins in hun infrastructuur. Circle en Paxos sluiten deals met betaalproviders. En traditionele banken zoals Citi en Bank of America kondigen eigen projecten aan.

Toch is er één reflectie die erboven uitsteekt.

Chainalysis keek ook naar hoe mensen hun eerste stap zetten. Als iemand euro’s of dollars inlegt, wat kopen ze dan als eerste?

Het antwoord is onmiskenbaar: bitcoin. In totaal stroomde er voor $4,6 biljoen aan fiat direct naar BTC, twee keer zo veel als naar aan andere netwerken gerelateerde munten, zoals Solana of Avalanche, en veel meer dan naar stablecoins of DeFi-tokens. In Europa gaat zelfs bijna de helft van alle instroom rechtstreeks naar bitcoin. In Zuid-Korea is het beeld diverser, met veel altcoinactiviteit, maar ook daar is BTC nog altijd het startpunt.

Je kunt dat lezen als een statistiek. Of als een signaal. Want ondanks alle innovatie, hype en speculatie blijkt bitcoin voor miljoenen mensen nog steeds de toegangspoort tot de cryptowereld.

Geen hype, maar gewoon het beginpunt.