We hebben een week achter de rug waarin relevante gebeurtenissen elkaar in hoog tempo opvolgden. De bankencrisis in de VS greep daarbij de meeste aandacht. In deze editie van News praten we je daarover bij, en hebben we de vijf belangrijkste gevolgen op een rij gezet.
Drie cryptobanken dicht
Zo, we hebben een eventful weekje achter de rug. Je knippert een paar keer met je ogen en de drie belangrijkste banken voor de Amerikaanse cryptosector zijn gesloten. Banken die voor de meeste mensen tot voor kort onbekend waren, Silvergate Bank (SI), Silicon Valley Bank (SVB), en Signature Bank (SBNY).
Voor SI en SVB geldt dat ze om soortgelijke redenen hun deuren moesten sluiten. Teveel van hun klanten stonden tegelijk voor de deur om hun geld op te eisen. De banken moesten langlopende obligaties tegen verlies verkopen. En omdat klanten niet direct bij hun geld konden, verloren ze hun vertrouwen in de belangrijkste functie van de bank: het bewaren van hun geld.
Rond de teloorgang van SVB ontstond grote consternatie. De naam van de bank verraadt al dat ze een spilfunctie vervult in de Amerikaanse (fin)techsector. Veel start- en scale-ups zijn voor hun bankdiensten afhankelijk van SVB. Bovendien hebben ze er hun geld staan. Geld dat ze gebruiken om hun bedrijf uit te bouwen en hun personeel te betalen.
Wat als we maandag de rekeningen niet meer kunnen betalen? Wat als we de salarissen niet meer kunnen voldoen? Wat als we onze cashreserves kwijt zijn? Wat als...?
Al snel werd de Amerikaanse regering aangesproken. Ze moeten ingrijpen om erger te voorkomen. Consumenten en bedrijven kunnen massaal hun vertrouwen in de banksector verliezen en hun tegoeden opnemen. Want als je al je geld kan kwijtraken bij een bank als SVB, waarom zou mij dat dan niet kunnen overkomen? Het zou rampzalig zijn als een groot aantal banken daardoor zou omvallen.
Zondag kwam het verlossende woord. Het ministerie van Financiën, de centrale bank en de belangrijkste banktoezichthouder maken met twee persberichten bekend dat niemand iets te vrezen heeft: “Depositors will have access to all of their money starting Monday, March 13.”
Het vangnet dat ze onder de banksector spannen heeft de naam Bank Term Funding Program (BTFP) gekregen. Onder die noemer mogen financiële instellingen geld lenen bij de centrale bank als het papieren verlies op langlopende obligaties reëel dreigt te worden. Anders gezegd, als de situatie dreigt dat een financiële instelling niet aan de vraag van haar klanten kan voldoen, schiet de centrale bank de benodigde dollars voor.
Als vehikel is gekozen voor een lening. De financiële instelling brengt een product dat onder water staat in als onderpand, bijvoorbeeld een staatsobligatie met een looptijd van een jaar. De centrale bank keert in ruil daarvoor de nominale waarde ervan in dollars uit. Dat is de waarde die de obligatie van origine heeft, en niet de waarde die de markt eraan toekent. Zo wordt het liquiditeitsprobleem dat ten grondslag lag aan de neergang van SI en SVB op een slimme manier opgelost.
Het steunfonds is omvangrijker opgezet (PDF) dan we hierboven beschrijven. Een breed scala aan financiële instellingen mag eraan deelnemen, de centrale bank accepteert een kleurrijk palet aan financiële producten als onderpand, en het fonds kent in principe geen bodem. Sommige analisten zeggen daarom dat een nieuwe ronde van geldverruiming is gestart en gaan er vanuit dat de nipt afgewende bankencrisis invloed heeft op komende beleidskeuzes van de Fed.
Beleggers geven een soortgelijk signaal via de optiemarkten. Vorige week lag daar de kans op een renteverhoging van vijftig basispunten op 68 procent. Inmiddels is die gedaald naar 28 procent. Zondagavond schreven economen van Goldman Sachs dat zij verwachten dat de Fed op de aankomende beleidsvergadering de rente helemaal ongemoeid laat. Aanstaande vrijdag in Markets gaan we hier hier ongetwijfeld dieper op in.
Het zal de oplettende lezer opgevallen zijn dat we het nog niet over Signature Bank (SBNY) hebben gehad. Daartoe gaan we even terug naar het persbericht van Financiën, de Fed en de FDIC. Daarin staat iets dat voor vrijwel iedereen rauw op zijn zondagse dak viel: “We are announcing a similar systemic risk exception for Signature Bank, which was closed today by its state chartering authority. All depositors of this institution will be made whole.”
Het is nog steeds onduidelijk waarom SBNY onder curatele is gesteld en opgeheven wordt. Dat is overigens niet alleen voor de buitenstaander het geval, ook bij bestuurders van de bank zelf staan de vraagtekens in de ogen. In gesprek met Bloomberg zei Barney Frank: “I think that if we’d been allowed to open tomorrow, that we could’ve continued. We have a solid loan book, we’re the biggest lender in New York City under the low-income housing tax credit. I think the bank could’ve been a going concern.”
Ook inspectie van de balans van SBNY levert geen nieuwe inzichten op. De investeringsbank Piper Sandler besteedde hier aandacht aan in hun investor letter van afgelopen zondag. De conclusie: de bank is meer dan voldoende liquide en de waarden op de balans zien er prima uit. “Onder normale omstandigheden zouden we geen enkele zorgen hebben over SBNY”, aldus de Piper Sandler-analisten.
Het ontbreken van informatie leidt tot twee veelgenoemde scenario’s:
- De sluiting van SBNY is een voorzorgsmaatregel gebaseerd op de samenstelling van hun klantenbestand.
- De sluiting van SBNY is een ingreep van een opportunistische overheid die de ontstane consternatie misbruikt voor een eigen agenda.
In de media ligt de nadruk op het eerste scenario. CNBC noemt eenvoudigweg de verklaring die door de toezichthouders is gegeven. De New York Times gaat verder en stelt dat SBNY ten prooi gevallen is aan een eigen “risicovolle gok op crypto” en “een stormloop op deposito’s”. Beide stellingen worden in het artikel niet uitgediept, noch onderbouwd.
Het tweede scenario resoneert het meest onder analisten op Twitter, zowel binnen als buiten de bitcoinbubbel. “The Feds used the cover of SVB to crush the last crypto bank”, zegt Doomberg. “The only true crypto bank was assassinated last week”, zegt Ryan Selkis. “Regulators capitalized on the opportunity to shutter a crypto friendly bank”, zegt Chase Perkins. “Dit was geen ongeluk, maar een vernietiging”, zegt Nic Carter. “Ik wist dat dit eraan zat te komen”, zegt Caitlin Long in antwoord op Carter. Zij suggereert dat het een gecoördineerde aanval is waar het Witte Huis, de Federal Reserve en senator Dick Durbin bij betrokken zijn. Het bewijs daarvoor zegt ze deze week te leveren.
Hoe het ook zij, de Amerikaanse cryptosector is haar drie belangrijkste bankpartners kwijt. Dat betekent overigens niet dat ze geen toegang meer heeft tot dollars of bankdiensten. Er zijn nog een tiental kleine, regionale banken die cryptobedrijven als klant hebben, en grote bedrijven hebben bestaande bankrelaties met JP Morgan en BNY Mellon.
Gedurende al deze ontwikkelingen ontstond onzekerheid rond de stablecoin USDC. Circle, de verstrekker van de munt, deed zaken met SVB en SBNY. Toen dat naar buiten kwam, verloor de stablecoin haar beoogde waarde van 1 dollar. De koers daalde tot ruim onder de 90 dollarcent. Nadat de Fed haar steunprogramma bekendmaakte, herstelde de koers weer snel. Vandaag maakte Circle ook bekend in Cross River Bank een nieuwe en betrouwbare partner te hebben gevonden.
Laten we het hebben over de gevolgen, want die zijn er wel degelijk.
Bankdiensten worden ontoegankelijker. Zeker voor nieuwe Amerikaanse cryptobedrijven (start- en scale-ups) is het ingewikkelder geworden om een bankrekening te openen. Dit zorgt voor versnelde consolidatie van de markt naar de bestaande (grote) spelers.
Bedrijven gaan bankrelaties heroverwegen. De krimp van het aantal beschikbare bankpartners zorgt ervoor dat het bestaan van cryptobedrijven fragieler is geworden. De beschikbaarheid van bankdiensten is voor hen essentieel en ze zoeken daarin redundantie. Nieuwe bankrelaties aangaan in binnen- en buitenland is hoog op de agenda komen te staan.
Toename van politieke druk op crypto. De ontstane situatie komt politici met crypto als anti-hobby zeer gelegen. Ze kunnen cryptoactiva (ten onrechte) benoemen als oorzaak van het falen van banken en wijzen op het grote gevaar dat het traditionele financiële systeem loopt door het bestaan ervan. Verwacht een toename van polariserende en activistische uitspraken in de media.
Soliditeit van andere banken wordt getest. Het is waarschijnlijk dat banken met soortgelijke onderliggende problematiek getest worden. First Republic Bank wordt in deze context veelvuldig genoemd. Aandelen van deze bank daalden bij het openen van de Amerikaanse markt met 67 procent in waarde. First Republic probeert zelf de gemoederen te sussen.
Verschuiving van (monetair) beleid. De val van SVB gaat de geschiedenisboeken in als de op één na grootste banksluiting ooit. De reactie erop van de overheid en de centrale bank is ingrijpend en werpt vragen op. Zijn alle onverzekerde deposito’s nu impliciet gewaarborgd? Wat doet dit met het bedrijfsmodel van banken? De vraag is hoe het ministerie van Financiën dit gaat verpakken. We zien ook dat de markt andere verwachtingen heeft gekregen bij de beleidskeuzes van de Federal Reserve. Zijn dit de scheuren in het traditionele systeem die de draai inluiden naar minder streng monetair beleid?
Dit is een hoofdstuk in de Amerikaanse financiële geschiedenis waarvan het einde nog niet is geschreven. We hebben ons best gedaan om het verloop ervan overzichtelijk aan je over te dragen. Hou er rekening mee dat er nieuwe ontwikkelingen plaatsgevonden kunnen hebben op het moment dat je deze News-editie leest. We houden het verloop ervan in de gaten en komen als dat nodig is bij je terug met nieuwe, noemenswaardige ontwikkelingen.
Ander nieuws
Je zult begrijpen dat verreweg de meeste aandacht de afgelopen dagen uitging naar de Amerikaanse bankencrisis.
- Justitie New York beweert dat ether een security is. Dat blijkt uit aanklachten aan het adres van KuCoin. Het Openbaar Ministerie sleept de exchange voor de rechter wegens vermeend overtreden van effectenregels. “Het is de eerste keer dat een toezichthouder voor de rechter claimt dat ETH een security is”, meldt het OM in haar persbericht. Opvallend is dat de voorzitter van de CFTC in dezelfde week herhaalt dat hij ETH als commodity classificeert.
- Miljardenfonds Binance ruilt stablecoins in voor bitcoin en ether. Dat meldt Binance-ceo CZ op Twitter. Volgens CZ is het een reactie op de recente gebeurtenissen rond stablecoins en banken. Hij geeft daarmee het signaal af dat Binance een reserve in cryptoactiva op dit moment als veiliger beschouwt.
- Aandacht voor milieueffecten bitcoinmining in Amerikaanse Senaat. Vorige week dinsdag organiseerde het Senaat de eerste hoorzitting over de impact van mining op het milieu. De voorzitter van de zitting, senator Ed Markey, probeert tractie te krijgen voor een wetsvoorstel die transparantie van miners vereist. Courtney Dentlinger, vicepresident van het Nebraska Public Power District, meldde een positieve impact van miners op de lokale energiesector. Senator Cynthia Lummis speelde een hoofdrol in het aankaarten van misvattingen rond Proof of Work en Proof of Stake.
- Mastercard en Visa blijven cryptokaarten uitgeven. Het tumult rond cryptoactiva weerhoudt de bedrijven daar niet van. De laatste weken zijn nieuwe deals gesloten met Binance, Bit2Me, Bitso, Bybit, en Gate.io. “Berichten van Reuters dat we onze activiteiten rond crypto zouden stilzetten zijn inaccuraat en een onjuiste weergave van onze plannen met deze sector”, aldus Mastercard.
Tot slot
Je bent weer helemaal bij! Hebben we iets gemist, of wil je zelf iets toelichten? Komt langs op de Community, dan praten we daar verder.