In de week waar Nederland massaal open ging, leek het alsof bitcoin gesloten was. De markt lijkt op stand-by te staan. Elke keer als je denkt dat er wat gebeurt blijkt het loos alarm te zijn. Achteraf zijn dat de mooiste tijden, het geeft namelijk de rust om te lezen, luisteren en leren. Daarom deze week extra veel lees en luistertips. Daarnaast geeft Bert natuurlijk een korte marktupdate en praat Peet je bij over het belangrijkste nieuws van deze week. Enjoy!

Marktupdate

We zouden de marktupdate vandaag heel kort kunnen houden door te zeggen ‘zie vorige week’. Er is namelijk weinig veranderd. Laten we wat onderwerpen langslopen.

Het stilzetten van mining in China loopt zoals verwacht. De bodem in hashrate lijkt te zijn gevonden: het 7-daags gemiddelde steeg alweer van 84 naar 93 EH/s. Miners vinden hun weg naar Kazachstan, Canada en de VS, of worden opgeslagen in pakhuizen in China. De difficulty adjustment is achter de rug en blocks komen gewoon weer elke tien minuten binnen. Het terug opbouwen de rekenkracht naar 150 EH/s zal nog maanden duren en in die periode is mining erg winstgevend.

De rekenkracht van het bitcoinnetwerk lijkt de bodem te hebben gevonden.

De instroom aan nieuwe gebruikers is onverminderd groot. Het aantal nieuwe entiteiten op het netwerk zette deze week een nieuwe all time high op de borden.

De instroom van nieuwe entiteiten is onverminderd hoog (bron)

Het sentiment is ongewijzigd. De angst en springerigheid maakt langzaam plaats voor futloosheid en onverschilligheid.

De koers gaat in een steeds nauwere band zijwaarts, de afgelopen twee weken tussen 32.000 en 36.000 dollar. Sommigen zullen dit gevoel herkennen. Gebeurt er nog iets? Boring! ‘Prik prik, kom op markt, doe iets’.

Als we de kaart van vorige week er even bijpakken, dan zien we bij de oranje pijlen dat de koers bijna de 50-daagse moving average heeft aangetikt en dat de RSI nogmaals de dalende trendlijn heeft geraakt.

De trading range is nu zo nauw geworden dat veel handelaars het even afwachten. De verhouding tussen de mogelijke opbrengst (de trading range) en het mogelijke verlies (de afstand naar de stop loss) is ongunstig. Dat betekent dat de start van een nieuwe grote trend, of dat nu omhoog of omlaag is, moet komen vanuit kopers en verkopers die op fundamentele gronden de marktplaats betreden.

De koers van bitcoin in de afgelopen 9 maanden

Cyclus

Omdat er over de markt nu niet heel veel te zeggen is, wil ik het eens hebben over de cyclus in financiële markten.

Elke markt kent een cyclus van groei en krimp. Alles relatief natuurlijk: onder een sterk inflatoir beleid is de onderstroom zo sterk groeiend dat je groei moet lezen als ‘sterke groei’ en krimp als ‘langzame groei’. Dat zie je bijvoorbeeld als je de koers van een asset niet uitdrukt in dollars maar bekijkt als deel van de totale geldhoeveelheid. Daarmee compenseer je voor het extra geld dat onderweg het systeem ingespoten is.

Neem bijvoorbeeld de AEX-index, de belangrijkste Nederlandse aandelenindex. Sinds de kredietcrisis in 2008 is die stevig gegroeid van 196 naar boven de 700 punten. Periodes van snelle groei werden afgewisseld door periodes van langzame groei.

De AEX-index in de afgelopen 20 jaar

Als je de koers van de AEX-index afzet tegen de geldhoeveelheid M3 van de ECB dan kantelt het plaatje. We zien nog wel enige groei sinds 2008, maar lang niet zoveel als in de grafiek hierboven.

De AEX-index in de afgelopen 20 jaar, gecorrigeerd voor groei van geldhoeveelheid

Met die ogen is het aardig om eens naar de bitcoinkaart te kijken. Die zetten we dan af tegen geldhoeveelheid M2 van de dollar. Daar zien we ook verschil ontstaan in elf jaar dat we koersdata van bitcoin hebben. Een ruime factor 2. Maar de structuur van de koersontwikkeling is hetzelfde. Ook als je de vergroting van de geldhoeveelheid (money printer go brr) mee weegt stijgt de koers.

Anders gezegd: de periodes van groei en krimp die we bij bitcoin zien - de bull- en bearmarkten waar we het vaker over hebben - die zijn gebaseerd op toenemende adoptie, en niet op geldprinterij.

De bitcoinkoers (groen) en de bitcoinkoers gecorrigeerd voor groei geldhoeveelheid (blauw)

Tot slot

Een korte afsluiter deze week. Wij kijken deze week naar de range tussen 32.000 en 36.000 dollar voor bitcoin. Een overtuigende uitbraak daarboven zou een eerste lentebloem van vertrouwen terug kunnen geven aan de markt. We breken dan uit de RSI-formatie en boven de 50-daagse MA.

Als we opnieuw de onderkant van de grotere trading range opzoeken dan zou er wel eens een week van onder de 30.000 kunnen volgen. Dat zou, als we de on-chain data mogen geloven, wel eens de beste koopmogelijkheid van het komende jaar kunnen zijn!

In de media

De rust die bij bitcoin is teruggekeerd, is ook in de media teruggekeerd. Ronkende artikelen en spicy rapportages blijven weg van de voorpagina’s, en dat is eerlijk gezegd wel weer even lekker.

In de marktupdate hadden we het over de cyclus van markten. Bij bitcoin is die onstuimig en bij vlagen chaotisch. Het is het wildste beest in het park. Elke groeispurt heeft z’n eigen verhalen en eigen gespreksonderwerpen. In de rustige tijden vervagen die en worden vergeten.

Het is daarom niet verkeerd dat we even loskomen van de hitsige nieuwsdynamiek zodat de gesprekken over China, energieverbruik en het cryptocasino even tot rust kunnen komen.

Kijk-, lees-, en luistertips

Longread: Lightning is de toekomst

Op BitcoinMagazine.com verscheen donderdag een stuk van Roy Sheinfeld, medeoprichter en CEO van Breez. Die naam ken je wellicht wel. Erachter schuilt een bedrijf dat zich volledig gestort heeft op het Lightning-ecosysteem, met een eigen wallet, maar ook kassa-software. Vanzelfsprekend is Roy bullish op Lightning: “Bitcoin Beach was Lightning’s proeftuin voor El Salvador. El Salvador is Lightning’s proeftuin voor de hele wereld.”

Toch kleeft er aan het stuk ook een nasmaak. Zo stelt Roy dat Lightning van bitcoin een ‘peer-to-peer electronic cash system’ maakt, alsof het dat zonder die tweede laag niet zou zijn. Daarnaast beschrijft hij een toekomst vol met Lightning Service Providers, de bitcoinversie van een neobank. Is dat een goede richting?

Afijn, het zet aan tot denken, en dat is voor een regenachtig weekend helemaal zo gek nog niet.

Naslagwerk: Het Lightning Handboek van Jameson Lopp

Zelf aan de slag met Lightning? Check dan de website van bitcoin veteraan Jameson Lopp. Zijn website is sowieso al een fantstische bron voor informatie rondom bitcoin. Het specifieke stuk dat recent is toegevoegd gaat over "Lightning Liquidity Management". Met alleen het instellen van je eigen Lighting Node ben je er namelijk nog niet: een goede node vereist een combinatie van inkomende en uitgaande liquiditeit. Dat klinkt makkelijk, maar ik kan uit ervaring vertellen dat daar nog best wat haken en ogen aan zitten. Dan is dit soort documentatie een fijn hulpmidel.

Technical read: Uitleg rondom de REvil ransomware attack op Kaseya:

In de nieuwtjes hieronder vermelden we het al kort: de ransomware attack op het softwarebedrijf Kaseya. Een van de grootste ransomware aanvallen ooit, mede omdat dit een zogenaamde "supply chain attack" was. Interessant vanuit een bitcoin perspectief: het losgeld moet namelijk vaak voldaan worden in bitcoin (of monero). Dit artikel legt in detail uit hoe de aanval is uitgevoerd. Zo wordt het duidelijk dat de aanval mede kon plaatsvinden omdat Kaseya aan haar klanten vroeg om de virusscanner uit te schakelen voor de software die ze aanboden. Een technisch verhaal, maar erg de moeite waard.

Interview: Klaas Knot (DNB) over inflatie en het beleid van de centrale bank

Deze week verscheen in het NRC een interview met Klaas Knot, de president van DNB. Bitcoiners zetten zich vaak (terecht) af tegen het beleid van centrale banken. Als je dit interview leest zou je bijna denken dat Knot "one of us" is. Hij heeft het over inflatie, de stijgende huizenprijzen en de ingrepen van de overheid en centrale banken. Het interessante is dat hij helemaal niet per definitie enthousiast is over die ingrepen. Goed artikel om even uit de bitcoin-bubbel te stappen.

Podcast: In gesprek met bitcoinpionier Tuur Demeester

Tuur is voor veel oudgedienden een bekende naam. Een tijd terug verdween hij om persoonlijke redenen van het toneel. Afgelopen woensdag was hij voor het eerst weer te horen in een bekende podcast. Preston Pysh praat met Tuur over de toedracht van zijn beslissing om zich even terug te trekken, de grootste veranderingen in de bitcoinwereld sinds 2017, en over onderwerpen die tegen bitcoin aanschuren, zoals decentralized finance.

In het kort

Ook afgelopen week hebben we voor jullie een filter gezet op de oneindige stroom van content die op ons afgevuurd wordt. Toegegeven, deze week was het relatief rustig. Veel ruis, veel herhaling. Dit is wat je weten moet:

  • De Europese Centrale Bank heeft haar inflatiedoel naar boven bijgesteld. We zijn van ‘onder de 2 procent’, via ‘dichtbij de 2 procent’, naar ‘2 procent’ gegaan, waarbij is aangegeven dat het niet erg is als het een tijdje bóven de 2 procent komt. Hier leggen we er meer over uit, en wellicht is dit een aardig onderwerp om in een komende Alpha-editie eens dieper in te duiken.
  • Toezichthouders wereldwijd hebben hun pijlen op Binance gericht. In Europa, en Nederland dus ook, merk je dat door het wegvallen van iDEAL en SEPA-betalingen. De vraag is nu: krijgt Binance dit opgelost, door er geld en advocaten tegenaan te gooien, of hebben ze zodanig hun hand overspeeld, dat Binance de komende jaren in veel landen niet meer welkom is?
  • Square gaat zelf een hardware wallet produceren. Waarom? Om “de opslag van bitcoin naar het grote publiek te brengen”.
  • De Duitse neobank N26 is van plan om het voor het eind van dit jaar voor klanten mogelijk te maken om bitcoin aan te schaffen.
  • Visa rapporteert dat hun cryptokaarten in het eerste halfjaar gebruikt zijn voor betalingen ter waarde van 1 miljard dollar. Een kleine speler in het globale betalingsverkeer, maar in ieder geval kan niet gezegd worden dat er niet met bitcoin betaald wordt. ;-)
  • Ransomware-groep REvil eist 70 miljoen dollar voor het vrijgeven van bestanden. In potentie zijn er honderduizenden systemen geïnfecteerd. Zeker is dat er 17 landen getroffen zijn. Het losgeld wordt gevraagd in bitcoin, en kan een (al dan niet publieke) discussie aanwakkeren rond de positie van bitcoin in dergelijke criminele business modellen.
  • De voormalig voorzitter van de CFTC geeft de Amerikaanse bitcoin ETF (diegene die maar niet toegelaten wordt) een zetje: “zou goed zijn voor investeerders én toezichthouders”.

Als kers op de taart nog even een krant uit de oude doos. Grappig bedoeld, met als seintje om een gezonde hoeveelheid korrels zout te nemen bij wat er dagelijks op je afgevuurd wordt:

Daily Mail, 5 december 2000

Komende week

De markt beweegt al even zijwaarts, en dat vertaalde zich afgelopen week naar kalmte. Dat betekent niet dat er niets gebeurt. Regelmatig wordt gezegd dat ‘bearmarkten er zijn om te kunnen bouwen’. Dat is de basis waarop de volgende ‘leg up’ gebouwd is. Want onthoud: waar sentimenten op dagbasis kunnen wisselen, aan de propositie en ontwrichtende eigenschappen van bitcoin is niets veranderd!

We spreken elkaar komende week weer!

Groet,
Peter, Bert en Bart