Woensdag keurde de Amerikaanse toezichthouder elf aanvragen voor een spot bitcoin ETF goed, en donderdag ging meteen de handel van start. De koers van bitcoin steeg naar 49.000 dollar, het hoogste punt sinds december 2021. Een memorabele week om op terug te kijken.
De vraag die op ieders lippen brandt: wat gaat dit met de koers van bitcoin doen? Aan het eind kijken we naar de verwachting voor de lange termijn, én naar vier scenario’s voor de komende weken. Maar laten we beginnen bij het begin.
Foutje van de SEC
Al een paar maanden waren de ogen gericht op de periode van 8 t/m 10 januari, een venster van drie dagen waarin toezichthouder SEC alle aanvragen tegelijk kon goedkeuren. Dat is namelijk vóór de deadline van de eerste aanvraag, en ná de comment period van een aantal andere aanvragen.
De laatste weken werd steeds duidelijker dat alles in orde werd gebracht om daadwerkelijk in deze periode goedkeuring te verlenen. Geruchten spraken over dinsdag of woensdag na het sluiten van de handelsdag.
En toen verscheen op dinsdagavond om 22:11 uur Nederlandse tijd het bericht op het officiële X-account van beurstoezichthouder SEC dat alle ETF-aanvragen zijn goedgekeurd. Met daarbij een waarschuwing van voorzitter Gary Gensler dat ze de markt nauwkeurig in de gaten zullen houden. Een mooi plaatje met logo en citaat in de huisstijl van de SEC maakte hem helemaal af.
Het bleek fake news.
Precies een kwartier later liet Gensler via zijn persoonlijke account weten dat @SECGov gehackt was, en dat de SEC nog helemaal nergens goedkeuring voor heeft gegeven. Blijkbaar kreeg men het officiële account ook snel weer in bezit, want nog weer een kwartier later werd Genslers kennisgeving daar herhaald, en het originele bericht verwijderd.
De grappen en grollen op CryptoTwitter waren niet van de lucht. Het was ook ironisch: de missie van de SEC is “protecting investors” en uitgerekend zij plaatsen een misleidend bericht. Ze herinneren beleggers er geregeld aan om hun account goed te beveiligen met sterke wachtwoorden en multifactor authentication. Terwijl ze zelf dat laatste niet hadden ingeschakeld.
In oktober was de markt ook kort in de veronderstelling dat de BlackRock ETF was goedgekeurd. Toen had CoinTelegraph een fout bericht naar buiten gebracht. De reactie van de SEC was toen: “Careful what you read on the internet. The best source of information about the SEC is the SEC.”
De grafiek hieronder laat zien hoe de koers erop reageerde. Eigenlijk best bescheiden. De koers eindigde de avond rond de 46.000 dollar. Dat is een fractie lager dan voor de nep-goedkeuring, maar altijd nog een dikke 8% hoger dan de opening van het jaar op 42.500 dollar.
De reactie van de markt bij de nep-goedkeuring was niet de koersexplosie die sommigen hoopten. Dat is niet verwonderlijk. Goedkeuring van de ETF’s was al grotendeels in de koers verwerkt. Experts van Bloomberg hanteren al maanden een slagingskans van 90% en de ETF-aanbieders zelf zijn nog zekerder van hun zaak. Een deel had zelfs al reclamefilmpjes gemaakt.
Wat echter niet goed ingeprijsd kan worden, is de feitelijke instroom van nieuw kapitaal dat deze ETF’s nodig hebben om toegang te krijgen tot bitcoin. Natuurlijk zullen grote speculanten de afgelopen maanden bitcoin gekocht hebben met als doel hun positie straks aan het nieuwe kapitaal te verkopen. Maar het is gemakkelijk denkbaar dat het komende jaar meer nieuw kapitaal instroomt dan dat er speculatief opgekocht is.
Al snel verschoof de aandacht naar de volgende dag. Als er op dinsdag geen goedkeuring gegeven wordt, dan toch vast op woensdag? Sociale media stroomden over van de memes, en natuurlijk werd dit moment vastgelegd in de bitcoin blockchain.
09/01/24 SEC Chairman on the brink of second ETF approval
Een verwijzing naar de boodschap die Satoshi Nakamoto ons vijftien jaar geleden meegaf in het eerst block van de bitcoin-blockchain.
Goedkeuring en eerste handelsdag
Woensdagavond volgde daadwerkelijk goedkeuring, begeleid door een uitgebreid rapport van de SEC met onderbouwing, een toelichting van voorzitter Gary Gensler, en een stroom van documenten die het begin van de handel op donderdag mogelijk maken. Voor een uitgebreide bespreking hiervan verwijzen we naar deze aflevering van Satoshi Radio.
Je hebt er ook uitgebreid over kunnen lezen en horen in de media. Een paar voorbeelden waar wij aan meegewerkt hebben: Het Financieele Dagblad, De Volkskrant en Nu.nl. Maar ook het NOS Journaal maakte er een uitgebreid item over.
De goedkeuring deed zoals verwacht weinig met de koers. Maar toen donderdag de handel van start ging, kwam de prijs zowaar in beweging en steeg naar 49.000 dollar. Dat is het hoogste punt sinds december 2021. De stijging was van korte duur. Een paar uur later waren we terug in het midden van het lokale prijsbereik op 46.000 dollar.
Ondanks het uitblijven van een koersexplosie was de eerste handelsdag geen mislukking. In totaal is er voor 4,4 miljard dollar verhandeld in de 11 ETF’s. Netto stroomde grofweg 700 miljoen dollar de fondsen in, met Bitwise, Fidelity en BlackRock in de top-3.
We zien bij sommigen wat onrust over de koers. Waarom schiet die niet omhoog? Dat zou toch gebeuren na de lancering? We moeten ons daarbij drie dingen realiseren.
Ten eerste kan er vertraging zitten tussen de aankoop van een ETF-aandeel en de impact op de vraag naar bitcoin in de markt. Dat heeft te maken met hoe zo’n ETF achter de schermen werkt.
Ten tweede verwachten we dat in de eerste weken een flink deel van de instroom bestaat uit overstappers van Grayscale’s GBTC en futures-ETF BITO. Dat heeft geen invloed op de koers, omdat de ene partij koopt en de andere verkoopt.
Ten derde verwachten we dat het enkele maanden duurt voordat de ETF breed verkrijgbaar is, partijen van het bestaan afweten en daadwerkelijk beginnen met aankopen. Momenteel zijn er nog flink wat brokers die de ETF’s niet aanbieden, zoals Vanguard, Citi en Merrill Lynch. Dat heeft tijd nodig.
Daarom is het logisch dat er (3) nog weinig instroom is, (2) van de instroom een groot deel niet voor vraag naar spot bitcoin zorgt en (1) dat kleine deeltje wat dan overblijft pas in de dag of dagen erna aangekocht wordt.
We hebben het bij die ETF’s vaak over een race. Wie wordt de grootste? Wie is het snelste? Dat is een terechte metafoor. Maar we moeten ons wel realiseren dat het een race is die maanden duurt.
We hebben het in het verleden een aantal keer gehad over de verwachtingen over de hoeveelheid nieuwe investeringen in de bitcoin ETF’s in de komende jaren. In oktober hoorden we 150 tot 300 miljard dollar in drie jaar langskomen. Deze week voorspelde de Britse bank Standard Chartered dat het in 2024 al om 100 miljard dollar zou gaan.
De getallen en de achterliggende redeneringen lijken ons realistisch. Maar we verwachten ook dat het een paar maanden duurt voor deze investeringen op gang komen en dat ze uitgesmeerd zullen worden over langere periode. Voor conclusies over de impact van de ETF’s moeten we dus nog maanden wachten, en zelfs voor een eerste oordeel moeten we een paar weken verder zijn.
Vier scenario’s voor de komende weken
Wat wordt de impact van het ETF-besluit van de SEC op de koers van bitcoin? Dat is toch wel de one trillion dollar question.
