Zo, dat was het weekje wel. Met een grote klap implodeerde Terra, een populair DeFi-ecosysteem. Bitcoin ving een deel van de klappen, te midden van een periode waarin de Fed de macht over het stuur verloren lijkt te hebben. Hoe wij dat allemaal wegen? Je leest het in deze roundup!
Marktupdate
Je kan op de grafiek van bitcoin verschillende patronen tekenen die de trend van de afgelopen twee jaar visualiseren. Maar allemaal hebben ze een ding gemeen: ze zijn doorbroken aan de onderkant.
Een eenvoudige manier om een trend te beoordelen is kijken naar de toppen en bodems. Hogere toppen en hogere bodems is een stijgende trend. Dat zagen we sinds maart 2020, maar is nu geëindigd met een lagere bodem op 25.300 dollar onder de bodem vorige zomer op 28.800 dollar.
De grafiek hieronder geeft overzicht over de afgelopen twee jaar. Daarin vallen een aantal dingen op.
Ten eerste de enorme stijging die de koers heeft gemaakt in die tijd. Van 4000 dollar naar 64.000 dollar was al een stijging van 16x in een klein jaar tijd. De ‘opzienbarende cryptocrash’ (Volkskrant), ‘cryptopaniek’ (FD) of ‘vrije val’ (RTL) valt in dat perspectief best mee. We staan nog steeds zo’n 8x zo hoog dan begin 2020 het geval was.
Ten tweede de targets passen bij de diepste stukken van de bearmarkten die we tot nu toe gezien hebben, namelijk het gebied rond het 200-weekse voortschrijdend gemiddelde en de realized price.
Ten derde de volumes die horen bij betekenisvolle koersbewegingen, met een oranje pijltje gemarkeerd. Dit is een 3-daagse kaart, maar ook op de 1-daagse en 1-weekse kaart zul je zien dat deze periode eruit springt.
Laten we nog wat verder kijken naar de realized price. Dat is de gemiddelde koers waarvoor alle bitcoin die nu in omloop is voor het laatst on-chain is verstuurd. Het wordt ook wel de on-chain cost basis genoemd. Op dat punt staat de markt gemiddeld niet op winst en niet op verlies.
Een andere manier om dat punt te visualiseren is kijken naar de verhouding tussen de koers en de realized price, de MVRV. Bij een MVRV onder de 1 staat de markt gemiddeld genomen op verlies.
Natuurlijk is er veel spreiding in de markt, er zijn altijd mensen die nog steeds flink op winst staan en mensen die flink op verlies staan. Maar het blijkt historisch gezien een goede maat voor verhitting en afkoeling. Zeker als de MVRV erg hoog wordt, dan weet je dat er veel ongerealiseerde winst is die nog genomen moet worden.
Een veel gebruikte afgeleide indicator is de MVRV Z-score, die toont hoe uitzonderlijk het verschil tussen de koers en de realized price is in historisch perspectief. Een waarde onder de 0 wordt vaak geassocieerd met de bodem van een cyclus.
We hebben een daling gezien onder de koers die eerder stevige steun bood, die gepaard ging met veel volume. Ook het sentiment past hierbij: extreme fear. Met een score van 10 op de schaal van 0 tot 100 is dit aan de onderkant van de waarnemingen tot nu toe.
Veel van onze waarnemingen wijzen erop dat we een fase ingaan die we eerder wel capitulatie genoemd hebben. Wij leunen nu sterk in de richting van het bearish scenario uit de vooruitblik op 2022.
Hieronder nogmaals de grafiek die we toen toonden, bijgewerkt tot nu. Merk op dat ondanks het pessimisme in de markt dat we zelfs als we de onderkant van het groene vakje raken nog een stuk hoger uitkomen dan de vorige bodem, zo’n 8x zo hoog.
En dat is precies de thesis van de bitcoiner: de cyclus is telkens heftig, zowel aan de bovenkant (euforie) als aan de onderkant (paniek), maar telkens komen we een ordegrootte hoger uit.
Het achterliggende mechanisme is dat in de jaren dat de koers teleurstelt, dat wel hard wordt verder gebouwd aan de technologie en als gevolg daarvan aan de adoptie.
Zo’n fase ziet er elke keer anders uit, ook omdat de markt elke keer anders is. Er zijn ander soort spelers actief, andere instrumenten beschikbaar, en de macro-economische omstandigheden zijn anders. Over de duur en de diepte kunnen we daarom weinig zeggen.
Het ligt wel voor de hand dat als de financiële markten in het algemeen verder dalen, of zelfs flink crashen, dat ook bitcoin daarin meegaat.
En dat is beslist niet uitgesloten. De Amerikaanse president Joe Biden maakte van de week opnieuw heel duidelijk dat de Fed nu maar één taak heeft, en dat is inflatie bestrijden. Fed-commissarissen hebben al laten doorschemeren dat ze alles zullen doen wat nodig is, ook als dit ten koste gaat van de financiële markten.
Ondanks de turbulentie bij bitcoin deze week, uitvergroot door de spectaculaire val van UST en Luna, lopen bitcoin en de NASDAQ, na een korte periode waarin bitcoin het relatief goed deed, weer netjes in formatie.
Dat de financiële markten nog steeds onder spanning staan zien we aan de dalende aandelenkoersen, onrust op de obligatiemarkt en de verder oplopende koers van de dollar.
Je krijgt daardoor steeds minder dollars voor je euro, nog even en we zien EUR-USD parity: het moment dat 1 euro precies 1 dollar kost. Op dat moment is de bitcoinkoers in dollars en euro’s hetzelfde.
Ons basisscenario is nu dat we de komende maanden verdere zwakte verwachten, tegelijk met andere financiële markten, onder druk van de verkrapping van het monetair beleid van de Amerikaanse centrale bank.
In de tussentijd kan de koers best wat herstellen in een korte opluchtingsrally. Het zou zelfs kunnen dat de dikke 25.000 dollar die we gisteren zagen uiteindelijk de bodem blijkt te zijn.
Maar wij verwachten pas echt herstel naar koersen boven de 48.000 dollar vanaf het moment dat de macro-economische tegenwind wat gaat liggen. Eerste aanwijzingen daarvoor zijn een dalende inflatie, gebrek aan liquiditeit op de obligatiemarkt of duidelijke tekenen van een recessie.
Daardoor zou de Fed kunnen overwegen de zeer snelle verkrapping wat te verlichten of zelfs te stoppen. En dat zou markten de kans geven om het (deels gedwongen) verkopen te stoppen, en zelfs weer wat risico te nemen. Dan zou bitcoin wel eens de grootste stappen naar boven kunnen maken van allemaal.
De Fed probeert nu een ‘zachte landing’ te fabriceren. Maar het is de vraag of de Fed niet de macht over het stuur verloren is.
Op onderstaande grafiek van investeringsbank Piper Sandler zie je de krapte of ruimte op de financiële markten. De uitslag wordt steeds groter, als een slippende automobilist die al tegensturend probeert de auto op de weg te houden.
Uiteindelijk zullen overheden en centrale banken terug moeten naar extreem ruim beleid. Want waar de Fed geen ramp vindt dat financiële markten wat krimpen, dat zorgt immers voor afnemende vraag, is dat voor huishoudens, bedrijven, instituten en landen wel een probleem.
Het bijzondere aan deze tijd is dat zowel obligaties als aandelen in koers dalen, en over een paar maanden vastgoed ook. Corné van Zeijl twitterde onderstaande grafiek met de opmerking dat een standaardportefeuille van 60% aandelen en 40% obligaties op weg is om het slechtste resultaat ooit neer te zetten. Geen best verhaal voor je kiezers.
Deze toekomstige vloedgolf aan liquiditeit die bij de volgende stuurcorrectie nodig is, zou met gemak bitcoin naar boven de 100.000 dollar kunnen stuwen.
Maar tot die tijd zitten we nog met bearmarkt-omstandigheden. We willen afsluiten met onze bearmarkt-bingo. Luchtig, maar met een serieuze ondertoon. Dit zijn de dingen die je de komende tijd zou kunnen zien om je heen. Ben benieuwd hoe ver we komen!
- Oplopende bitcoindominance (andere crypto-assets verliezen t.o.v. bitcoin)
- Meer grote projecten die falen en 99% verliezen
- Analisten die een bitcoinkoers van onder de 10.000 dollar verwachten
- Columnisten die ‘told you so’ komen zeggen
- Een opleving van het ‘blockchain, not bitcoin’ narratief
- Regulering, heel veel regulering
- Mainstream media die ‘bitcoin is dood’ roepen
- Bekende crypto-personen die publiekelijk stoppen
- Onverschilligheid en desinteresse
- Grote ontwikkelingen hebben geen enkele invloed op de koers
- Voorheen peperdure NFT’s gaan over de toonbank voor een prikkie
Laat in de comments jouw bearmarkt-bingo achter!
In de media
Help, de cryptomarkt staat in het rood!
Gisteren stonden de telefoons roodgloeiend. In een week tijd verloor bitcoin zo’n 30 procent aan waarde en dat viel journalisten op. De ophef over Terra was daarbij de kers op de taart.
Bij BNR schoof Bert aan tijdens het programma The Daily Move voor een tafelgesprek over het debacle. Peter werd door BNR Zakendoen gebeld om te duiden waarom UST zijn stabiliteit verloor, en ook de NOS wilde dat van hem weten (vanaf 1:22:40).
Van de geschreven media klopte het FD aan bij Bert, die daar in de week legde dat er bij stablecoins te vaak sprake is van en piramidespel. En het FD vond ook Bart, die wat rust en kalmte kon uitspreken te midden van de marktsensatie. Peter werd geciteerd door de NOS en het Belgische De Morgen, die volgens hem het beste stuk schreef hierover.
Lubach’s eigen fabeltjesfuik
Vorige week pleitte Lubach ervoor om helemaal te stoppen met “die cryptoflauwekul”. De eerste helft van het fragment is redelijk goed door te komen, waarin licht geschenen wordt op bijwerkingen waar we zelf ook regelmatig bij stil staan. Daarna blijkt Lubach niet in staat te zijn geweest om de fabeltjesfuik van misvattingen en drogredenen te ontwijken. Peter mocht daar wat over zeggen in gesprek met Quote.
Tim Berbers
Kijk-, lees-, en luistertips
Podcast: Bitcoin is economische soevereiniteit
Voor aflevering 500 (!) van de What Bitcoin Did podcast schuiven bitcoin legendes Jeff Booth en Austin Hill aan. Beide gasten hebben een lange historie in bitcoin, cypherpunk en technologische ontwikkelingen in het algemeen. Ze praten over de bitcoin ontwikkelingen in El Salvador, economische soevereiniteit en financiële vrijheid.
Peter McCormack
Podcast: Het bedrijf dat lightning in El Salvador mogelijk maakte
Je denkt misschien wel: "Mannen, het lightning netwerk is open source, daar is helemaal geen bedrijf voor nodig". Dat klopt, maar IBEX heeft talloze winkels geholpen om bitcoin als betaalmiddel te integreren in hun kassasystemen. Onder andere Starbucks en Pizza Hut gebruiken Ibex. Onze eigen Bart heeft het zelf kunnen gebruiken en beaamt dat het een fijne betaalervaring was. In deze podcast legt de CEO uit hoe ze te werk zijn gegaan.
Podcast: De Oostenrijkse school in vogelvlucht
Een van de meeste vreemde vogels in het bitcoin landschap: Saifedean Ammous. Hoewel we veel van zijn uitspraken links laten liggen, heeft hij qua monetaire geschiedenis en bitcoin wel vaak interessante dingen te melden. In deze vier (!) uur durende podcast komen hoofdzakelijk onderwerpen uit die laatste categorie voorbij. Timestamps zijn aanwezig, dus skippen naar je favoriete onderwerp is een fluite van een cent.
Lex Fridman
Artikel: Wat maakt bitcoins anders dan andere cryptocurrencies?
In deze Alpha gaan we er uitgebreid op in: het drama rondom Terra. Ook andere altcoins gingen door het putje en sommige daarvan zullen we nooit meer terugzien. Goed moment dus om eens te kijken wat bitcoin anders maakt dan die muntjes. Voor de meeste lezers gesneden koek, maar alsnog zet dit artikel een aantal goede punten op een rijtje.
Craig Deutsch
Artikel: Wat zijn Coventants en CTV
Voor de hardcore bitcoiners onder ons: een vrij technisch artikel rondom Coventants en CTV. In hoeverre gaat dit wat toevoegen aan bitcoin, hoe werkt het precies en wat zijn de risico's?
Buck Perley
In het kort
Je hebt de termen UST, Terra en LUNA al zien langskomen in deze Roundup. De implosie van Terra stond afgelopen week centraal in de cryptowereld, en bereikte her en der zelfs het reguliere nieuws.
Terra is een decentralized finance-ecosysteem dat in vrij korte tijd groot gegroeid is. Daar worden doorgaans twee redenen voor aangevoerd. De één gooit het erop dat de (bearish) marktomstandigheden gebruikers naar Terra duwden, gelokt door de hoge yields die ze konden verdienen aan een op Terra gebaseerd protocol als Anchor. De ander ziet vooral dat finfluencers, onder wie de oprichter van Terra zelf, veel moeite hebben gedaan om het bestaan van Terra kenbaar te maken en de aandacht te vestigen op lonkende gouden bergen. Wij herkennen beide lijnen.
Centraal in Terra (pun intended) staat de stablecoin UST en diens zustermunt Luna. De prijs van 1 dollar per UST zou in stand gehouden moeten worden door Terra’s algoritmische market module. Via die weg zou een gebruiker altijd LUNA ter waarde van 1 dollar kunnen inwisselen voor 1 UST, en andersom. Dat maakt arbitrage mogelijk, en dus zou de markt er voor zorgen dat die prijs altijd om en nabij de dollar fluctueert, net zoals voor andere stablecoins geldt.
De (spel)theorie is leuk en werkt zolang (a) LUNA voldoende waardevol is en (b) er een economische prikkel is om arbitrage te plegen. Aan beide elementen werd, al dan niet bewust, getornd. De eerste signalen daarvan kwamen binnen op 7 mei, toen UST zijn koppeling met de dollar begon te verliezen. In de dagen daarna liep de stablecoin nagenoeg volledig leeg, ondanks een drietal reddingspogingen vanuit de Terra Foundation.
Met zustermunt LUNA is het nog erger gesteld. Die werd én op de open markt verkocht door een paniekerige horde hodlers, én door Terra’s market module bijgedrukt om aan de inwisselwaarde van 1 dollar te voldoen. Het gevolg daarvan is een exponentieel groeiend aanbod, van 343 miljoen stuks een week geleden naar 169 miljard vandaag, een verandering van zo’n 50.000 procent. Je begrijpt: de prijs van LUNA is door het putje gegaan.
Intussen is de stof van de implosie aan het neerdalen. Brokers en exchanges schrappen de munten uit de orderboeken, de markt is van de klap aan het herstellen, Terra’s blockchain is stilgezet, en diens community is naarstig op zoek naar de beste vorm van een herstart. Of die er ooit gaat komen? De toekomst zal het leren.
Het is interessant om nog even stil te staan bij de effecten van dit debacle.
Allereerst hebben we een toegenomen verkoopdruk gezien op bitcoin. De verkoop van bitcoins die door Terra als ‘reserve’ werden aangehouden, werkte als katalysator op een prijsdaling die al stevig zou zijn, gezien de bredere marktomstandigheden. Vermoedelijk heeft Terra alle aangekochte bitcoin van de hand gedaan, maar helemaal zeker is dat niet: het spoor eindigt bij de gesloten deuren van centrale partijen.
Niet alleen bitcoin voelde de trillingen van de implosie; temeer werden applicaties en protocollen geraakt die tegen Terra’s blockchain aangebouwd waren. Anchor is daar het meest in het oog springende voorbeeld van, tot een week geleden het grootste DeFi-protocol. Je begrijpt: daar is weinig van over.
En dan hebben we nog de tweede-orde effecten die pas over weken of maanden de kop op steken. Denk aan juridische claims, de versnelde invoering van nieuwe wet- en regelgeving, en effecten door het verlies van vertrouwen in decentralized finance en cryptovaluta’s in het algemeen. Zo krijgt de hele sector ermee te maken, of we dat nu leuk vinden of niet.
Tenslotte het belangrijkste en meest schrijnende gevolg: de duizenden gedupeerden die een deel van hun vermogen hebben zien verdampen. Het is dan makkelijk om te wijzen op het verschil tussen bitcoin en shitcoins, maar daar gaat weinig empathie vanuit. De realiteit is dat velen eenvoudigweg nog niet in staat zijn om dat onderscheid te maken, gevoelig zijn voor (f)influencers, en na een aankoop hun aandacht gewoon weer richten op hun drukke baan en gezinsleven. Voor hen is het extra zuur, en we hopen dat onze Alpha’s grote schade bespaard is gebleven.
Het neemt niet weg dat deze gebeurtenis nog eens onderstreept waarom het ongenuanceerde filter – bitcoin versus shitcoins – wél nuttig kan zijn. Veel altcoins worden vermarkt als technologische innovatie, maar zijn in werkelijkheid enkel technologische compromissen. En sommigen zijn scams, frauduleus of geboren uit onbegrip en onkunde. In een periode waarin het geld langs de plinten klotst is er ruimte voor al die projecten; maar als die liquiditeit opdroogt, sterft datgene zonder toepassing af. Dan pas wordt duidelijk wie er zonder kleren aan het zwemmen was.
Dit fiasco onderstreept het volgende temeer: #bitcoin≠ crypto. Crypto is een brede categorie waarin rijp en groen naast elkaar bestaan. Van hoogst experimenteel (maar legitiem) tot aan regelrechte scams en ponzi’s.
— Peter Slagter (@pesla) May 12, 2022
Bitcoin doet al 13 jaar rustig zijn ding en blijft dat doen.
Enfin, genoeg over Terra. We gaan door met wat er deze week nog meer speelde:
- De marketinggoeroe uit El Salvador meldt dat hij de dip gekocht heeft: er is nog eens 500 BTC op de balans van het land bijgeschreven (ter waarde van 15 miljoen dollar). Kort na de aankoop pocht Bukele met de optie dat hij nu al “1 miljoen winst kan maken”. Dat de gehele positie van El Salvador meer dan 30 miljoen dollar onder water staat, laat hij achterwege.
- Jesse Powell, de CEO van Kraken, laat op Twitter weten dat hij bij een bitcoinprijs van 20.000 dollar all-in gaat. Leuk, maar ook een voorbeeld van datgene waardoor jij je niet moet laten beïnvloeden: maak je eigen plan en houd je daaraan!
- Er is wat ophef ontstaan over een SEC-melding van Coinbase. Daarin staat dat “klanten in het geval van faillissement behandeld kunnen worden als algemene en ongedekte crediteurs”. Met andere woorden: not your keys, not your coins. Brian Armstrong, de CEO van de beurs, nuanceert de melding op Twitter. Volgens hem zijn er wel maatregelen genomen om klanten te beschermen, maar zijn die maatregelen nog nooit in een rechtbank op de proef gesteld.
- Michael Saylor heeft op Twitter toegelicht dat een margin call - het moment dat het onderpand van een lening moet worden aangevuld - niet het einde is. Samengevat: zelfs als bitcoin een prijs van $3562 is er nog geen man overboord; dan kan met nog andere bedrijfsmiddelen gebruiken om de kosten van de leningen te dragen.
- Zagabond, de anonieme bedenker van de populaire NFT-collectie Azuki, is volgens zijn volgers door de mand gevallen. In een blogpost geeft hij aan dat je eerst een paar keer moet vallen voordat je succesvol wordt, en geeft 3 eerdere projecten van zijn hand als voorbeeld. Zijn volgers zien dit echter niet als ongelukjes, maar als rug pulls; het opzettelijk misleiden van investeerders. De bodemprijs van Azuki’s is als gevolg in een paar dagen van 30 ETH naar 7 ETH gezakt.
- Voormalig Facebook- en PayPal-baas David Marcus heeft zijn nieuwe bedrijf onthuld: Lightspark. Hij stelt ermee een bijdrage te willen doen aan de bitcoin-infrastructuur, met in het bijzonder het lightningnetwerk. De brandstof wordt geleverd door durfkapitalisten, waaronder Andreessen Horowitz, Paradigm, en Coatue. Opvallend dat Marcus na het Libra-debacle deze stap zet!
Meme van de week
Ten slotte
Zo’n week als we nu achter de rug hebben, gaat je niet in de koude kleren zitten. Zelfs met meerdere bearmarkten achter de rug laat het gekantelde sentiment je niet onbewogen. We hebben daarop uitgebreid gereflecteerd in de laatste aflevering van Satoshi Radio. Wil je weten hoe wij onszelf door zo’n periode heen navigeren? Zeker luisteren!
Rest ons je een goed weekend te wensen. Blijf kalm, geniet van het weer, pak een boek, strek de benen. Wij houden de markt in de gaten voor je!
Groet,
Bert, Peter, en Bart