We begeven ons in een periode waarin het zicht beperkt is. Analisten wereldwijd hebben moeite om richting te kiezen. Maar juist achter die onbesliste stand van zaken blijken mooie inzichten schuil te gaan. Lees mee!
Marktupdate
‘De huidige bitcoinmarkt is uitzonderlijk lastig te lezen’, zo begint Checkmate, hoofdanalist van Glassnode, zijn tweet over de wekelijkse analyse. Je moet diep graven in de data, maar ‘misschien ligt capitulatie al achter ons’.
Een inspectie van de vraag in de markt door wiskundige en on-chain analist Matt Rowe sluit aan bij het troebele zicht van Checkmate. Van de zes metrics zijn er drie bullish en drie bearish: ‘Quite a mixed bag’.
Ki Young Ju, de baas van analyseplatform Cryptoquant suggereert dat verkopen door oude bitcoin-whales en kopen door instituties elkaar nu in evenwicht houdt, en resulteert in een ‘broad range sideways’.
‘Boring, sideways, low volume trading for months’. De baas van het grootste bitcoinfonds Grayscale verwoordt wat velen van ons denken. Hij voegt eraan toe dat deze omstandigheid altijd een goede tijd was om groot in te kopen.
We sluiten het rondje langs de velden af met Jurrien Timmer, directeur van global macro bij Fidelity, een Amerikaanse vermogensbeheerder met 40 miljoen klanten en 12 biljoen dollar (!) aan vermogen onder beheer. Vrij vertaald: ‘Noem je bitcoin saai? Tsja, saai is goed als je institutionele adoptie wilt’.
In het draadje geeft hij een uitgebreide visie op de stand van zaken voor bitcoin, met als kernpunt dat grote verschillen tussen koers en waarde (diepe dalen en hoge pieken) verleden tijd zijn.
Daarmee zijn we terug bij de eerste tweet waarin Checkmate suggereert dat de capitulatie naar ver onder de 30.000 dollar waar sommigen op wachten niet gaat komen. Hij onderbouwt dit door te laten zien dat in dit prijsbereik ontzettend veel bitcoin van handen wisselt, van ‘korte termijn speculatieve handen naar lange termijn investeerders handen’.
Glassnode: [..], under the surface, a deep, and widespread capitulation event appears to have been absorbed by persistent, robust and quiet demand.
De analyse van Glassnode is gebaseerd op de snelheid waarmee de cost basis, de gemiddelde aankoopprijs, van bitcoin is gedaald zowel bij short term holder (STH) als long term holders (LTH). Dat is in beide gevallen vergelijkbaar met eerdere capitulaties, zoals in december 2018 en maart 2020.
De koers gaat nu al sinds begin dit jaar zijwaarts tussen grofweg 33.000 en 48.000 dollar. Zijwaarts en een tikkeltje saai, maar als bovenstaande analisten het bij het juiste eind hebben bijzonder belangrijk. In groten getale hebben zwakke handen hun bitcoins verkocht aan sterke handen. Zonder dat de koers daar hevig onder lijdt!
In de grafiek hieronder zie je zelfs dat de bodems steeds een stukje hoger komen te liggen. Blijkbaar is er zoveel vraag in de markt dat de verkochte bitcoins geabsorbeerd worden tegen steeds hogere koersen.
De laatste weken zien we naast de handel in fysieke bitcoins ook de vraag op derivatenmarkten weer iets tot leven komen, wat voorzichtige interesse vanuit institutionele hoek verraadt. Zo begint de discount op Grayscale nu eindelijk wat terug te lopen van 30 naar 21 procent.
Alles bij elkaar geeft dit het beeld van een historisch grote (en nog steeds groeiende) basis van bitcoinbezitters die voorlopig niet van plan zijn hun bitcoin te verkopen. Het is ook die groep die ervoor zorgde dat we in november een all-time high van 69.000 dollar zagen in bearmarkt-condities.
Vaak definiëren we bull- en bearmarkten aan de hand van de koers: hogere toppen en hogere bodems? Bullmarkt. Lagere toppen en lagere bodems? Bearmarkt.
Maar er is veel meer. Sentiment, zoekopdrachten op Google, downloads van bitcoinpodcasts en actieve gebruikers bij cryptodienstverleners. Ook in on-chain data zijn karakteristieke patronen te zien, van actieve entiteiten en transactievolume tot gedrag van STH/LTH.
Met de klap van 64.000 dollar naar laag in de 30.000 dollar eind mei verschoven veel van die indicatoren van bull naar bear. En in die omstandigheden wist de markt - gedreven door de futuresmarkt en de ETF’s - in november een hogere top neer te zetten.
Er wordt nog stevig gediscussieerd (hier, hier, hier en hier) over de vraag hoe we de omstandigheden van het afgelopen jaar moeten labelen. Bearmarkt? Bearmarktcondities? Een correctie in een bullmarkt?
Welk label je het ook geeft, ik zou in elk geval zeggen dat we al bijna een jaar de hype en gekte van de bulderende bullmarkt achter ons hebben gelaten.
Laten we met dit in het achterhoofd eens opnieuw naar de grafiek van bitcoin kijken, en de piek in november negeren. We krijgen dan een symmetrische driehoek met het midden rond de 42.000 dollar.
Dit patroon zou dan lijken op de periode na de bullmarkt van 2017, zie de grafiek hieronder.
De vraag die bij velen op de lippen brandt: zou zo’n bullish scenario dan gebeuren met of zonder de correlatie aan andere risk assets zoals de tech-aandelen in de NASDAQ? Anders gezegd, zou een all-time high voor bitcoin gepaard gaan met recordkoersen voor aandelenmarkten, of gaat bitcoin er dan alleen vandoor?
De afgelopen twee jaar is de correlatie tussen bitcoin en de Amerikaanse aandelenmarkt hoofdzakelijk positief, dat betekent dat ze vaak tegelijk dezelfde kant op bewegen, zie (1) in de grafiek hieronder. Dat is niet altijd zo geweest (2).
De correlatie met goud is nu erg negatief (3), waar goldbug en bitcoinclown Peter Schiff pas triomfantelijk op wees. Dat is echter niet structureel het geval, eind vorig jaar was de correlatie juist een paar maanden behoorlijk positief (4).
Als je een studie maakt van correlaties dan zul je veel meer verbanden ontdekken. Met de sterkte van de dollar, de hoogte van de rente van verschillende soorten obligaties en de volatiliteitsindex VIX bijvoorbeeld.
In veel gevallen zijn daar logische verklaringen voor te bedenken. In sommige gevallen is het toeval. Maar in geen van de gevallen is zo’n verband onvermijdelijk en eeuwig.
Bitcoin slaagt en faalt om andere redenen dan aandelen, vastgoed of de dollar.
Onderzoek van Gemini laat zien dat in landen met hogere devaluatie van de munt een groter deel van de mensen de intentie heeft om crypto-assets te bezitten.
Ook ziet men daar crypto-assets in grotere mate als manier om zich tegen inflatie te beschermen.
Dat verband tussen economische ellende en interesse in bitcoin is belangrijk. Immers, overal in de wereld verslechteren de economische vooruitzichten nu snel.
Het IMF waarschuwde deze week dat de economische groei lager zal uitpakken dan eerder verwacht, en dat de inflatie langer hoog zal blijven. Als redenen worden de oorlog in Oekraïne en de lockdowns in China genoemd.
Het CBS meldde gisteren dat het consumentenvertrouwen op het laagste punt staat dat ooit is gemeten. Onderdeel hiervan zijn de koopbereidheid, de eigen financiële situatie en het sentiment over het economisch klimaat.
Intussen bezweert Fed-voorzitter Jerome Powell dat zijn doel is om de inflatie te laten dalen zonder een recessie te veroorzaken. Dat is al een heel andere toon dan vorige maand, waar hij de bloeiende Amerikaanse economie nog stond te bejubelen.
Een stevige verkrapping van het monetair beleid in combinatie met hoge inflatie, tekorten van voedsel en grondstoffen, problemen met productie en logistiek, toenemende armoede en afnemend vertrouwen.
Misschien niet de omstandigheden waarin beleggers een gokje wagen omdat het geld langs de plinten klotst - bitcoin als risk asset. Maar, denk even terug aan het rapport van Gemini, wel de omstandigheden waarin mensen op zoek gaan naar een alternatief!
In de media
AD: ‘Ik had nu multimiljonair kunnen zijn’
Hoe zou het zijn als je je bitcoins veel te vroeg verkocht hebt? Met deze vraag is het AD het land in gegaan. De krant kwam Jip Buurman tegen, die in 2010 precies 927 bitcoins bij elkaar verzameld had, en die later voor € 2,50 per stuk verkocht. “Ik realiseerde me dat ik nu multimiljonair had kunnen zijn”, zei Jip. Aan Peter de taak om uit te leggen dat deze gedachtenoefening weliswaar tot spraakmakende bedragen en rendementen leidt, maar dat het achteraf makkelijk praten is; een sterk staaltje hindsight bias.
Kijk-, lees-, en luistertips
Podcast: Het perspectief van de AFM
Je hoort en leest regelmatig over toezichthouders. In de context van cryptovaluta’s betreft het dan vooral De Nederlandsche Bank. Veel minder vaak hoor je van de toezichthouder. Deze week schoof Tom Smiers van de AFM aan bij Jong Beleggen om het te hebben over het AFM-beleid in het algemeen en de conclusie van hun recente onderzoek in het bijzonder: dat meer mensen zouden kunnen gaan beleggen in plaats van sparen.
Longread: Bitcoinmining en het stroomnet (deel 1)
Zowel de werking van bitcoinmining als het stroomnet zijn complexe onderwerpen, en kunnen je beide weken zoet houden naarmate je dieper in het konijnenhol komt te zitten. Des te leuker moet de combinatie van de twee zijn! In een serie longreads neemt Braiins je mee langs de ins en outs van bitcoinmining, de infrastructuur waar miners van afhankelijk zijn, en de manieren waarop die elkaar versterken. Dit is deel 1:
Braiins
Liever luisteren tijdens een wandeling? Guy Swann leest het hem hier aan je voor:
Podcast: Vitalik Buterin over bitcoinmaximalisme
Precies op 1 april kwam Vitalik – één van de oprichters van Ethereum – met een opvallende blogpost naar buiten: In Defense of Bitcoin Maximalism. De bitcoincommunity werd er even door in verwarring gebracht, want het stuk is inhoudelijk sterk en raakt snaren waar bitcoiners blij van worden. Is het bedoeld als grap? Is Vitalik serieus? Wat heeft hij precies op het oog? Daarover gaat deze aflevering van Bankless. Onze eigen korte reflectie op deze aflevering hoor je hier.
Ryan Sean Adams and David Hoffman
Artikel: Is staking dood en begraven?
Steeds meer projecten en brokers bieden staking aan. Waar staking vroeger betekende dat je middels het inleggen (staken) van je tokens het recht verwierf om blokken met transacties te mogen valideren is het tegenwoordig verworden tot een middel om snel extra geld te verdienen. Of zoals Cobie het beschrijft:"idk we give you more coins as a reward if you don’t sell your current coins lol". In dit artikel gaat hij verder op dit vraagstuk in.
Cobie
Podcast: De toekomst van de podcast
Adam Curry, ook wel de podfather genoemd, is te gast bij Peter McCormack. In deze aflevering hebben ze het onder andere over de toekomst van podcasts. Dat is nu meer relevant dan ooit, omdat ook in Nederland met de toetreding van Podimo de strijd rondom de podcast platformen is losgebarsten.
Peter McCormack
Nieuwsoverzicht
Ondanks dat we een relatief rustige cryptoweek achter de rug hebben, is er toch voldoende om het over te hebben. Laten we bijvoorbeeld eens beginnen met de bitcoin fees, de kosten die je betaalt om het netwerk te gebruiken. Die zijn namelijk al maanden extreem laag, óók toen bitcoin eind vorig jaar een nieuw prijsrecord vestigde. Hoe kan dat?
Alex Thorn, hoofd onderzoek bij Galaxy Digital, heeft vijf redenen op een rij gezet:
- SegWit. SegWit staat voor Segregated Witness en staat voor een upgrade aan het bitcoinprotocol die in 2017 is doorgevoerd waardoor er meer transacties in een block passen. In juni 2021 heeft de adoptie van SegWit een grote sprong gemaakt, van 51% naar 70%.
- Transaction batching. Dat staat voor de mogelijkheid om meerdere spends plat te slaan tot één transactie. Zeker voor exchanges is dat interessant. Sinds juni 2021 is het gebruik hiervan sterk toegenomen.
- Transaction count. Het aantal dagelijkse transacties daalt sinds 2019 gestaag. Dat is voor een belangrijk deel veroorzaakt door het wegvallen van zogeheten OP_RETURN-transacties; transacties van derde partijen die bitcoin gebruiken om arbitraire data op te slaan. Gecorrigeerd voor dit soort transacties, blijkt het aantal dagelijkse transacties relatief stabiel te zijn.
- Lightningnetwerk. De opkomst van deze betaallaag zorgt ervoor dat een deel van de activiteit daar naartoe verplaatst. Het gebruiker ervan is in 2021 sterk toegenomen. Spoiler: Hierover ontvang je zondag nog wat meer informatie.
- Miners. Sinds de exodus van miners uit China zijn bedrijfsmodellen veranderd. Die worden nu gefinancierd met schuld, in plaats van bezit. Dat leidt ertoe dat de miners hun bitcoin niet of minder verkopen, en dat leidt weer tot een afname van transacties.
Helemaal platgeslagen gaat het hier om (a) verbeteringen van de schaalbaarheid van bitcoin en (b) gedrag van gebruikers dat veranderd is. Samen zorgen ze voor een afgenomen druk op de inhoud van een block, en dat leidt tot lage transactiekosten: er is immers op dit moment ruimte genoeg.
En blijft dat dan zo? Dat is de hamvraag waar al jaren – soms fel – over wordt gedebatteerd. Want er komt een moment dat miners enkel van de fees betaald moeten worden, en dan moeten die wel afdoende zijn om het netwerk veilig te houden. De leidende hypothese tot dusver is dat dit probleem zichzelf oplost, aangenomen dat de adoptie van bitcoin blijft groeien zoals dat tot dusver gebeurd is.
Enfin, we verlaten het konijnenhol van transactiekosten, en kijken naar wat afgelopen week in de nieuws- en socialemediawereld op de voorgrond trad:
- Het Amerikaanse ministerie van Financiën legt voor het eerst sancties op aan... miners. “By operating vast server farms that sell virtual currency mining capacity internationally, these companies help Russia monetize its natural resources”, zegt het ministerie. De eerste meldingen van bedrijven die hier gehoor aan geven, zijn inmiddels verschenen.
- Toevallig, of niet, heeft ook het IMF iets gezegd over de mogelijkheid om sancties te omzeilen via de mining-industrie in hun laatste rapport over de stabiliteit van het globale financiële systeem. “Mining for energy-intensive blockchains like Bitcoin can allow countries to monetize energy resources, some of which cannot be exported due to sanctions”, aldus het agentschap.
- Om het blokje rond sancties af te sluiten een bericht van Binance. Die scherpt het beleid rond Russische gebruikers aan op basis van het laatste Europese maatregelenpakket. “Binance is required to limit services for Russian nationals or natural persons residing in Russia, or legal entities established in Russia, that have crypto assets exceeding the value of 10,000 EUR.”
- De Duitse Commerzbank heeft een registratie aangevraagd bij de Duitse financieel toezichthouder, de BaFin. De registratie is gericht op het in bewaring nemen van cryptovaluta voor klanten van de bank. Dat zijn er een boel: 28.000 zakelijke entiteiten, en 11 miljoen particuliere klanten. Groter dan de Rabobank, en de eerste Europese grootbank die zich op deze manier aan de cryptowereld verbindt.
- Gemini heeft haar jaarlijkse rapport uitgebracht over de stand van zaken in de cryptowereld. TL;DR: 2021 was het jaar waarin crypto doorbrak, het verschil tussen man en vrouw (qua bezit) is aan het verdwijnen, inflatie is een belangrijke drijfveer voor de aankoop van crypto, en educatie is de grootste drempel om eraan deel te nemen.
- In de VS zijn bitcoinhypotheken in opkomst. Op dit moment zijn er drie aanbieders die ermee aan de haal gaan: Ledn, Milo, en Figure. De aangeboden producten lijken op elkaar. Je brengt je huis in als onderpand én bitcoins ter waarde van het onderliggende goed. Je krijgt er een gelijk bedrag in fiatgeld voor terug, en krijgt een relatief hoge rente voor je kiezen.
- Coinbase zet in op NFT’s met de lancering van een eigen NFT-platform. Het heeft wat weg van een combinatie van Instagram en NFT’s; de nadruk ligt op features die je kent van sociale media en het opbouwen van een community. In de toekomst volgt integratie met andere blockchains (nu alleen Ethereum) en de mogelijkheid een aankoop te doen vanuit je Coinbase-account of met credit card. Ook is gesproken over token-gated communities en decentralisatie van het platform.
- Op 27 april lanceert de eerste bitcoin spot ETF in Australië. De verwachting is dat deze ETF op de eerste dag 1 miljard dollar aantrekt. Volgens ETF-watchers is dat gelijk aan 100 miljard dollar op de Amerikaanse markt. Opvallend: langzamerhand is de VS het enige land die nog zónder spot ETF zit...
- Opgelet! Ben je gebruiker van Apple-software én MetaMask? Dan kan het zijn dat er kwaadwillenden bij je komen vissen. In de backups die naar iCloud worden gemaakt, staan ook MetaMask-gegevens opgeslagen, waaronder je... seed. Met andere woorden: als iemand toegang krijgt tot je iCloud-account, heeft diegene ook toegang tot je digitale eigendommen die je met MetaMask beheert. Hier een draadje over iemand die op deze manier maar liefst 650.000 dollar verloor.
We sluiten af met wat ouderwetse FUD busting. Gisteren kwam naar buiten dat Europarlementariërs achter gesloten deuren een bitcoinverbod aan het bekokstoven zouden zijn. Het blijkt te zijn gebaseerd op oude gespreksverslagen (november ’21 en februari ’22) in de context van de totstandkoming van MiCA, de Europese verordening die cryptovaluta’s op gelijke voet stelt met andere financiële producten. Sindsdien is er rond MiCA veel veranderd; onder meer een potentieel verbod op Proof of Work haalde de wettekst niet. Met andere woorden: clickbaitjournalistiek!
Meme van de week
Ten slotte
Op financiële markten mag het dan bij vlagen onstuimig zijn, het weer in Nederland is afgelopen week prachtig geweest. In het weekend lijkt dat door te zetten, en zeg zelf: wat is er lekkerder dan met de mooiste weekendkrant van Nederland in het zonnetje te zitten? Met dat in gedachte wensen we je goede bitcoinweek toe. Je hoort snel weer van ons!
Groet,
Bert, Bart, en Peter