Vorige week bereikte bitcoin een kersverse all time high, deze week koelt de markt af in afwachting op de volgende beslissende beweging. Wat wij daarbij voor ons zien, lees je in deze Roundup. En meer natuurlijk, want het was een bijzondere week!
Marktupdate
De all time high vorige week woensdag bekroonde drie weken van genadeloos stijgende koersen. Van 40.750 dollar op 29 september naar 67.000 dollar op 20 oktober. Een stijging van 64% en een hogere top in de stijgende trend die we zien sinds eind juli.
Het was hoog tijd voor wat afkoeling in de markt. Dat betekent dat er een (korte) periode is waarin investeerders en handelaars de tijd krijgen om te beslissen of ze misschien tóch willen verkopen.
Want: als de koers snel stijgt dan staan steeds meer mensen op winst en denken: ik ga vandaag niet verkopen, want morgen krijg ik meer voor mijn bitcoins. Op een all time high staat iedereen op winst. Als de koers dan wat gaat dalen, dan kunnen die mensen hun uitgestelde verkoopintentie alsnog uitvoeren.
Die correctie is tot nu toe erg gematigd. De eerste dagen werd elke dip naar 60.000 direct en agressief opgekocht. Dat was wat optimistisch. De koers daalde iets verder met als laagste punt 57.800 dollar, al was het maar voor vijf minuten.
Opvallend is dat sinds 20 oktober er een aantal grote bedragen aan bitcoin van exchanges afgehaald is. Het aantal bitcoins op exchanges raakte het laagste punt sinds september 2018.
Dit past in de hypothese dat de partijen die begin dit jaar bitcoin hebben gekocht én nog niet verkocht, dat die zijn getransformeerd in long term holders. Ze zijn niet van plan om te verkopen tegen de huidige koersen.
Wanneer wel? Dat is een goede vraag. Een deel heeft de intentie om jarenlang vast te houden. Een deel zal herbalanceren als bitcoin door koersstijging een te groot deel van de portefeuille uitmaakt. Een deel van met name particulieren zal verkopen als hun winst levensveranderend is. Maar voor al deze scenario’s is een flinke koersstijging nodig.
Het mechanisme heb ik getekend op onderstaande kaart. Nieuwe kopers komen erbij tijdens een bullmarkt (1). Een deel van hen verkoopt en stopt in de maanden erna, wie overblijft wordt een long term holder (2). Zij gaan pas verkopen als de koers een stuk hoger ligt dan waar ze op inkochten (3).
Een nieuwe bullmarkt
En dat is precies wat veel analisten nu concluderen op basis van de vele datapunten die ze hebben: er breekt nu een nieuwe cyclus aan waarin:
- De koers gaat stijgen tot ver boven de vorige all time high van 64.900 dollar.
- Na een tijdje de long term holders gaan verkopen tegen flinke winst aan nieuwe instapper.
- De top bereikt wordt als de instroom van nieuwe investeerders de koersstijging niet meer kan bijbenen.
Analist Dylan LeClair zegt het als volgt: We zijn net begonnen aan een nieuwe bitcoin bull-cyclus. Leun achterover, zet je grafieken op logaritmische weergave en geniet terwijl de rest van de wereld de stijging van bitcoin in shock bekijkt. Je kunt niet tegen wiskunde vechten.
Analist Willy Woo zegt over de stijging van de afgelopen weken: $29k naar $67k in 3 maanden. Zijn we oververhit? Welnee, slechts lauwwarm. Hij begeleidt deze tekst met onderstaande grafiek waarin je rechts onderin ziet dat er pas een klein begin van een bullish momentum is gemaakt.
Topmodel
Je denkt bij de titel van deze paragraaf misschien aan een bijzonder knappe vent of meid, maar het gaat over iets veel wiskundigers. Namelijk over de vraag of je kunt modelleren wanneer de markt zodanig oververhit raakt dat het einde van de bullmarkt in zicht komt.
We zullen daar naarmate de bullmarkt vordert veel meer tijd aan besteden, maar deze grafiek zou ons niet alleen een aanwijzing kunnen gaan geven over een komende top, maar laat ook mooi zien hoeveel ruimte er nog is voor groei.
Hefboomhandel
Op de lange termijn wordt de koers bepaald door de adoptie van bitcoin: het aantal mensen dat bitcoin gebruikt en de mate waarin ze het gebruiken. Het aanbod is immers beperkt tot 21 miljoen bitcoin, dus als de vraag stijgt dan stijgt de koers.
Als je de schommelingen op korte termijn eruit filtert, dan vertelt de koers van bitcoin het verhaal van hoe bitcoin van twee gebruikers naar tweehonderd miljoen gebruikers groeide.
Op de korte termijn echter worden de koersen gedomineerd door de handel op de grote handelsplatformen waar voor tientallen miljarden dollars per dag gehandeld wordt. En hefboomhandel kan daarbij een grote rol spelen.
Daarbij lenen handelaars geld om een grotere positie in te kunnen nemen dan ze uit zichzelf kunnen. Dat is een bijzonder risicovol spelletje als je niet heel goed weet waar je mee bezig bent.
Een van de dingen waar je je in kunt vergissen is wat er gebeurt als je een hefboom-long-positie op bitcoin inneemt met bitcoin als onderpand. Als de koers dan daalt dan neemt ook de waarde van je onderpand af, waardoor je positie eerder geliquideerd zal worden dan als je dezelfde positie had ingenomen met dollars als onderpand.
De laatste maanden zien we dat steeds vaker stablecoins als onderpand worden gebruikt voor hefboomhandel, wat doet vermoeden dat de particuliere handelaar plaatsmaakt voor de professionele. Het zou kunnen betekenen dat de markt minder ‘zenuwachtig’ reageert op koersschommelingen. En dat maakt een hogere open interest een minder sterke indicator voor komende turbulentie.
We zagen de afgelopen weken de futures open interest toenemen, waarbij ook de funding rate steeds positiever werd, wat erop wijst dat de mensen die geld lenen overwegend long waren en daarmee op een stijging speculeerden.
Dat kan de voorbode zijn van een long squeeze, een plotselinge daling van de koers, maar het goede nieuws is dat de funding rate inmiddels weer neutraal is.
ETF-update
Vorige week was een dolle boel met de eerste ETF op dinsdag 19, de all time high op woensdag 20 en de tweede ETF op vrijdag 22 oktober. De opwinding onder ETF-watchers was met geen pen te beschrijven. Records sneuvelden en dan waren we pas net begonnen met het lijstje aan bitcoin-ETF’s.
Maar daarna werd het wat stil aan het ETF-front. Die van Van Eck zou deze week gelanceerd worden, maar dat is toch niet gebeurd. En SEC-baas Gary Gensler verklaarde dat een spot-ETF voorlopig nog niet op het programma staat. Pas als er invester protection is tegen fraude, manipulatie en front running.
Hebben we nu teveel van die ETF’s verwacht of liggen er daadwerkelijk nog gouden bergen aan de horizon? Laten we eens kijken wat ETF-analisten hierover zeggen.
Bloomberg-analist Eric Balchunas merkt op dat $BITO pas de eerste stap is in een reis van een jaar of 5 naar een liquide markt van goedkope ETF’s die miljarden aan advisor assets opzuigt. Zoals met elke andere asset class gebeurde waar ETF’s werden gelanceerd. Zo heeft de goud-ETF $GLD nu 56 miljard dollar in beheer.
In deze podcast bespreken Tom Lydon van ETF Trends en Matt Hougan van Bitwise dit ook. Financieel adviseurs hebben weinig tijd en veel klanten die al een tijdje aan hun bureau staan met vraag naar bitcoin. Dat deze futures-ETF niet ideaal is, maakt daarom minder uit dan wij denken. Die adviseurs hebben nu een bekende manier om hen bitcoin te geven: een ETF.
Balchunas deelde een afbeelding van Bloomberg-collega Seyffart met nog openstaande bitcoin-ETF-aanvragen, nog een ruime 40 stuks: ‘Iedereen die dacht dat de race voorbij was met de eerste lancering… er staan nog zat ETF’s op het programma en er komen er nog vele bij’.
Kortom, twee dingen zijn tegelijk waar: (a) op korte termijn zal de directe impact van ETF’s vermoedelijk gering zijn, maar (b) men verwacht dat er de komende jaren voor tientallen miljarden extra naar bitcoin kan stromen via de ETF’s die er nu zijn en die er nog gaan komen.
De komende week
Later vandaag vindt nog het aflopen van bitcoin-opties plaats, wat de koers iets onder druk kan zetten. Maar los daarvan is de marktstructuur nu bullish.
De correctie is tot nu toe zo'n 14 procent. Het zou best kunnen dat het hierbij blijft. Zelfs als we nu wel een diepere correctie zouden zien, dan is alles boven de 53.000 dollar nog heel sterk te noemen. En pas onder de 40.600 dollar zien we een lagere bodem en eindigt de stijgende trend.
De meeste data wijst nu echter in de richting van verdere stijging de komende weken naar nieuwe recordkoersen.
Boeklancering
Mocht je je afvragen wat de foto bovenin deze Roundup te maken heeft met bitcoin: je ziet daar een moment van de boeklancering van afgelopen woensdag in boekhandel Voorhoeve in Hilversum. Dat was zo leuk, dat we je daar graag kort over bijpraten in deze editie.
Deze hele week heeft voor ons - zeker voor Bert en Peet - in het teken gestaan van de lancering van Ons geld is stuk. En dat hebben we geweten. We zijn overspoeld door berichten en foto’s van mensen die het boek ontvangen hebben en dat even lieten weten. Wat voor ons redelijk abstract begon in een tekstdocumentje ligt nu bij duizenden mensen op tafel. Geweldig!
Hoewel het boek op maandag verscheen, stond op woensdag de lancering ervan op de agenda. Het werd een community event; een combinatie van lancering en borrel, de eerste officiële Satoshi Radio-meetup. Rond vier uur in de middag stroomde de boekhandel vol en dat bleef zo tot een uur of acht in de avond. De sfeer was geweldig, we hebben zo’n 150 boeken gesigneerd, en er zijn tientallen nieuwe bitcoin holders geboren met de (in totaal 2,1 miljoen) sats die we hebben weggegeven.
We kijken terug op een geweldige introductieweek, beter dan we vooraf durfden dromen. Met dank aan jullie, want we hebben heel wat Alpha’s zien langskomen en de hand geschud. Natuurlijk horen we ook graag wat jullie van de inhoud vonden. Mocht je enthousiast zijn, en wat tijd over hebben: wil je dan een review op bol.com achterlaten? Wie weet trekt jouw ervaring de volgende over de streep!
We zijn erg benieuwd naar het vervolg van de verspreiding van het boek. Het eerste zetje is dankzij jullie gegeven, en nu is het aan de markt om die beweging over te nemen.
In de media
Je begrijpt: ook onze media-uitingen stonden deze week in het teken van Ons geld is stuk. Dat begon vrijdag de 22e, een paar uur na het verschijnen van de vorige Roundup. We schoven aan bij Humberto Tan op NPO Radio 1, die ons uitgebreid de gelegenheid gaf om te vertellen waarom bitcoin méér is dan een muntje met een prijs.
Een paar dagen later mochten we bij BNR aanschuiven voor de Cryptocast. Tijdens het radiogedeelte bespreken we het belangrijkste nieuws én de introductie van ons boek, en in deel 2 gaan we op dat laatste dieper in. Onder de bezielende leiding van Herbert Blankesteijn, die woensdag al liet weten het boek van kaft tot kaft te hebben gelezen.
Cryptocast
Over woensdag gesproken: dat was de dag waarop in het AD een artikel verscheen over bitcoin als opkomende technologie. Helaas is het stuk niet in de krant zelf verschenen; dat was de hoofdredacteur een stap te ver. Bitcoin is nog niet voor iedereen gemeengoed, maar zelfs een beetje eng.
Een dag later volgde Peters televisiedebuut bij Koffietijd. Anders dan hij verwachtte, beviel hem dat best. Prettige sfeer, mooie studio, en leuke - oprecht geïnteresseerde - presentatrices. En als klap op de vuurpijl een publiek die we anders nooit zouden bereiken. De uitsmijter: “bitcoin houdt je jong”!
Hopelijk kunnen we volgende week nog zo’n lijstje presenteren!
Kijk-, lees-, en luistertips
Longread: het einde van de natiestaat?
Telkens als een nieuwe technologie opgroeit, veranderen bestaande machtsstructuren, betoogt Tomas Pueyo in een essay gepubliceerd op BitcoinMagazine.com. Wat bitcoin en blockchaintechnologie in zijn ogen gaan veroorzaken? Het einde van de natiestaat. Een boude uitspraak, bedoeld om te prikkelen, en leuk als kapstok om je even buiten de gebaande denkkaders te halen.
Tomas Pueyo
Podcast: komt er een periode van hyperinflatie?
“Ik verwacht dat dit decennium in het teken staat van inflatie. Het is niet zo dat hyperinflatie mijn basisscenario is voor ontwikkelde markten, maar ik sluit het niet uit als een mogelijkheid”, vertelt Lyn Alden in gesprek met Peter McCormack. Lyn is vaak goed voor gesprekken met een hoge informatiedichtheid, en dat bewijst ze ditmaal ook weer. De hamvraag: beschermt bitcoin écht tegen de geldontwaarding die we (mogelijk) voor de kiezen gaan krijgen?
Peter McCormack
Podcast: Ben Arc over innovaties op het Lightning Netwerk
Misschien heb je Ben Arc wel eens op Twitter langs zien komen. Ben is een echte knutselaar en brengt de innovatiefste Lightning ideeën tot leven. In de eerste 45 minuten van deze podcast gaat het over deze ideeën. Hij heeft bijvoorbeeld een NFC point-of-sale terminal gemaakt, waar de verkopende partij geen verbinding met het internet hoeft te hebben. Natuurlijk gaat het ook over LNURL en wat dat nu precies is.
Podcast: Tim Ferris met Naval Ravikant en Chris Dixon over Web3
Deze is vers van de pers. Tim Ferris praat met venture capitalists Naval en Chris Dixon over Web3 en alles wat daarbij komt kijken. Ik zal voor de maximalisten alvast een kleine disclaimer geven: dit is overduidelijk geen bitcoin-only podcast. Dat maakt het echter niet minder interessant, omdat de concepten die ze bespreken ook op bitcoin van toepassing zijn. Sterker nog: een groot gedeelte van de podcast gaat over het decentraliseren van de macht op het internet. We zijn benieuwd wat jullie ervan vinden.
Tim Ferriss
Artikel: Wat is de tekort-economie?
Interessant artikel vorige week in het NRC. Journalist Mark Beunderman gaat dieper in op de tekorten die wereldwijd in elke sector lijken te ontstaan. In de Satoshi Radio community hebben wij het daar, mede door onze mondiaal verspreidde luisteraars, al vaak over gehad. Zo hoorden wij al maanden terug dat de prijs van zeecontainers tien keer zo hoog was als een jaar ervoor. Toch is het artikel van Mark een aanrader, omdat het op een duidelijke manier de verschillende tekorten naast elkaar zet en antwoord probeert te geven op de vraag: is het tijdelijk of structureel?
Mark Beunderman/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2021/10/data77690062-5c272a.jpg)
In het kort
Deze week was in Nederland het meest te doen om een publicatie in het Financieele Dagblad over Tether. De ‘systeembank’ van de cryptowereld kan zomaar omvallen, kopte de krant ietwat dramatisch. We hebben uitgebreid bij de berichtgeving stilgestaan in de vorige Alpha-editie. Als je die gemist hebt, dan is het de moeite waard om die eerst even door te nemen.
Bert Slagter
Verder gebeurde afgelopen week het volgende:
- Op dit moment heeft India geen regels rond de uitgifte, het gebruik en de handel in cryptovaluta’s. Met enige regelmaat werd op een totaalverbod gezinspeeld, mar dat lijkt van de baan. In 2022 moet een regelgevend kader volgen waarbinnen dergelijke activiteiten toegestaan zijn.
- In Dubai heeft het eerste bitcoinfonds groen licht gekregen om de beurs te betreden. Er mag tot 200 miljoen dollar opgehaald worden. Het signaal: ook in het Midden-Oosten wint het bitcoinnetwerk(effect) aan kracht.
- Jelena McWilliam, voorzitter van de FDIC, bevestigt nog eens dat men in de Verenigde Staten uit is op het toestaan van bitcoin als asset en opkomende technologie. “Banken moeten kunnen meedoen in deze industrie, mits we de risico’s op de juiste manier beheersen”, aldus Jelena.
- Bitcoin is politiek geworden. Zeker in de VS zijn er senatoren die het als onderwerp gebruiken om zich te differentiëren van hun concurrenten. Senator Rand Paul is zo iemand. In gesprek met Axios stelt hij dat bitcoin de wereldreservemunt kan worden.
- Mastercard gaat het banken en andere financiële instellingen makkelijk maken om bitcoinproducten en -diensten aan te bieden. Ze slaat daartoe de handen ineen met Bakkt.
- De grote winkelketen Walmart heeft bij 200 winkels bitcoin ATM’s geïnstalleerd. Walmart is één van de grootste bedrijven ter wereld. Voor de beeldvorming: meer dan 550 miljard dollar omzet in 2021, meer dan 10.000 filialen wereldwijd, en meer dan 2 miljoen werknemers. Gebruikers van de automaten zijn overigens duur af: ze betalen 4% transactiekosten en nog eens 7% aan wisselkosten.
- Vorige week werd groots aangekondigd dat een groot Koreaans overheidsfonds (KTCU) zou gaan investeren in bitcoin. Dat bleek toch anders te zitten. Sterker, volgens de Koreanen is het nooit overwogen, en gaat dat ook niet gebeuren.
- Het moederbedrijf van Facebook heeft een facelift gekregen. Het heet nu Meta, in een poging te nieuw ingeslagen weg te benadrukken. Facebook zet in op de (door)ontwikkeling van de metaverse, een collectie van digitale open werelden. Als je daar meer over weten wil, is dit Twitter-draadje van Rutger van Zuidam een leuk startpunt.
- Er is weer een NFT voor een immens bedrag verkocht. Om precies te zijn 124.457 ETH. Toch lijkt het erop dat niemand daadwerkelijk zo gek is om dit bedrag te betalen. Robert Miller dook in de transactiehistorie en legt uit hoe het zit.
- Even een kleine update over El Salvador: president Bukele tweet dat ze 420 bitcoin extra hebben gekocht. "Buying the dip", aldus de jonge president.
Meme van de week
Ten slotte
Wat een week, wij hebben er echt van genoten! Nu eerst het weekend gebruiken om even bij te komen, en dan gaan we met dezelfde energie een nieuwe week in. Enneh, heb je de meetup van woensdag gemist? Geen zorgen: in december krijg je een nieuwe kans. Later meer daarover!
Goed weekend, en tot volgende week,
Peter, Bert, en Bart